ပါမင္းနိဒီးစ္ (သို႔) နိစၥတရားတြင္ တပ္စြဲထားခဲ့သူ

ဂရိတို႔သည္ စာေတြ႔ လက္ေတြ႔ပိုင္းအရ မယုတ္မလြန္၊ အသင့္အတင့္ ေတြးေခၚျပဳက်င့္ျခင္း အေလ့ မရွိၾက။ ဟီရာကလစ္တပ္စ္ (Heraclitus) က အရာအားလံုးသည္ ေျပာင္းလဲေနသည္ဟု တင္းခံၿပီး ပါမင္းနိဒီးစ္ (Parmenides) ကမူ မည္သည့္အရာမွ် ေျပာင္းလဲျခင္းမရွိဟု ေၾကြးေၾကာ္ျပန္၏။

ပါမင္းနိဒီးစ္သည္ အီတလီေတာင္ပိုင္းရွိ အယ္လီယာ (Elea) ဇာတိျဖစ္ၿပီး ဘီစီငါးရာစု ဦးပိုင္းတြင္ ေပၚထြန္းခဲ့သည္။ ပေလတို (Plato) ၏ အဆိုအရ ေဆာ့ခရိတၱိ (Socrates) ငယ္ရြယ္စဥ္ (ဘီစီ ၄၅၀ ခန္႔) က အသက္အရြယ္ ႀကီးရင့္ေနၿပီျဖစ္ေသာ ပါမင္းနိဒီးစ္ထံတြင္ ေမးျမန္းစူးစမ္းမႈမ်ားရွိခဲ့ၿပီး ၎ထံမွ အေတာ္ ဆည္းပူးေလ့လာခဲ့သည္ဟု ဆို၏။ ဤသည္မွာ သမိုင္းဆိုင္ရာအခ်က္ တစ္ရပ္အေနျဖင့္ မွန္ကန္မႈ ရွိသည္ျဖစ္ေစ၊ မရွိသည္ျဖစ္ေစ ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနျဖင့္ ဤေနရာတြင္ အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ထည့္သြင္းရည္ညႊန္းခြင့္ ရွိႏိုင္ပါသည္။ ပေလတိုကိုယ္တိုင္ကမူ ပါမင္းနိဒီးစ္၏ အေတြးအေခၚမွ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ ရွိခဲ့သည္။ အီတလီေတာင္ပိုင္းႏွင့္ ဆစၥလီကၽြန္းသား ဒႆနပညာရွင္မ်ားမွာ ဘာသာေရးႏွင့္ ရိုးရာယံုၾကည္မႈ က်င့္၀တ္မ်ား (Mysticism) အေပၚ အိုင္၀ိုးနီးယား (Ionia) မ်ားထက္ ပင္ကိုယ္သေဘာအရ ပိုမိုအေလးသာ သက္၀င္မႈရွိသည္။ အိုင္၀ိုးနီးယားမ်ား အေနျဖင့္မူ အလံုးစံု သိပၸံနည္းက်မႈႏွင့္ သံသယ၀ါဒဘက္သို႔ ပိုမိုတိမ္းညႊတ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ပိုက္သာဂိုရပ္စ္ (Pythagoras) ၏ လႊမ္းမိုးမႈေအာက္ရွိ သခ်ၤာပညာရပ္သည္ အိုင္၀ိုးနီးယားထက္ `မဂၢနာဂေရစီယာ´ (Magna Graecia) တြင္ ပိုမိုအားေကာင္းသည္။  ထိုကာလက သခ်ၤာပညာရပ္သည္လည္း ႐ိုးရာယံုၾကည္မႈက်င့္၀တ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ယွက္ႏြယ္မႈ ရွိခဲ့ေပသည္။ ပါမင္းနိဒိစ္အား ပိုက္သာဂိုရပ္စ္မွ ၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈ ရွိခဲ့ေသာ္လည္း ဤလႊမ္းမိုးမႈ၏ အတိုင္းအတာမွာ အေျခခိုင္လံုလွသည္ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ပါမင္းနိဒီးစ္အား သမိုင္းပံုရိပ္အရ အေရးပါသူအျဖစ္ တည္ရွိေစခဲ့ျခင္းမွာ တကၠေဗဒ (Metaphysics)  ဆင္ေျခပံုစံတစ္ရပ္အား တီထြင္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္သာ ျဖစ္သည္။ ေဟဂဲ (Hegel) အထိပါ၀င္ေသာ ေနာက္ပါ တကၠေဗဒပညာရွင္အမ်ားစုတြင္ ၎ပံုစံအား တစ္နည္းမဟုတ္ တစ္နည္းျဖင့္ ေတြ႕ရွိရေပသည္။ ယုတၱိေဗဒအား တီထြင္သူအျဖစ္ ၎အား မၾကာခဏ ရည္ညႊန္းၾကေသာ္လည္း စင္စစ္အားျဖင့္ သူ၏ တီထြင္မႈမွာ ယုတၱိေဗဒအေျခခံေသာ တကၠေဗဒသာ ျဖစ္သည္။

§ § § § § § §

`သဘာ၀၀ယ္´ (On Nature) ဟူသည့္ ကဗ်ာတြင္ ပါမင္းနိဒီးစ္၏ ေတြးေခၚပံုစနစ္ကို ရွင္းလင္းဖြင့္ဆိုထားသည္။ အာ႐ံုမ်ားသည္ လွည့္စားတတ္ေသာ သေဘာရွိသည္ဟု သူက ယူဆၿပီး အာ႐ံုခံႏိုင္ေသာ အရာအားလံုးကိုလည္း အာ႐ံုမွားမႈ (Illusion) မ်ားမွ်သာ ျဖစ္သည္ဟု ျငင္းဆန္ခဲ့သည္။ စစ္မွန္သည့္ တစ္ခုတည္းေသာ တည္ရွိမႈမွာ (သူ၏အေခၚအရ) `ဧက´ (the One) သာျဖစ္ၿပီး ၎သည္ တိက်မႈမရွိ၊ ခြဲျခမ္း၍မရဟု ဆို၏။ ဟီရာကလစ္တပ္စ္ ယူဆသကဲ့သို႔ ဆန္႔က်င္ဘက္မ်ား၏ အစုအေ၀းမဟုတ္ဘဲ ဆန္႔က်င္ဘက္ဟူသည္ မရွိဟု သူက ယူဆသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ `အေအး´ သည္ “အပူမဟုတ္”၊ `အေမွာင္´ သည္ `အလင္းမဟုတ္´ ဟုသာ အဓိပၸာယ္ရသည္ဟု အတိအလင္း ေတြးဆခဲ့သည္။ ဘုရားသခင္ (God) အား ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေတြးထင္မွတ္ယူပံုႏွင့္ ပါမင္းနိဒီးစ္၏ `ဧက´ အား မွတ္ယူပံုမွာ တူညီမႈမရွိပါ။ လံုး၀န္းေသာအရာတစ္ခုအျဖစ္ ေျပာဆိုခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ၎သည္ က်ယ္ျပန္႔သည့္ ႐ုပ္၀တၳဳတစ္ခုသဖြယ္ ျဖစ္သည္ဟု သူက ယူဆခဲ့ဟန္တူသည္။ သို႔ရာတြင္ ၎သည္ ျခံဳငံု၍ ေနရာတိုင္းတြင္ တည္ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ၎အား ခြဲျခမ္း၍ မရႏိုင္ေပ။

ပါမင္းနိဒီးစ္က သူ၏ သင္ၾကားပံုကို အပိုင္းႏွစ္ပိုင္း ခြဲျခားခဲ့၏။ `အမွန္တရားသေဘာ´ (Way of Truth) ႏွင့္ `အယူအဆသေဘာ´ (Way of Opinion) ဟူ၍ အေလးထားေခၚေ၀ၚသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနျဖင့္ ဤေနရာတြင္ ဒုတိယအခ်က္ႏွင့္ သက္ဆိုင္မႈမရွိ၍ ခ်န္လွပ္ခဲ့ပါမည္။ `အမွန္တရားသေဘာ´ ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ သူ၏ အာေဘာ္ကို ယေန႔တိုင္တည္ေနဆဲ ပံုစံမူအတိုင္း ေအာက္ပါ အေျခခံအခ်က္မ်ား တြင္ ေတြ႕ရွိႏိုင္သည္။

`သင္ မသိႏိုင္ေသာအရာသည္ (တည္ရွိျခင္း) မရွိ။ ဤသည္မွာ (မသိႏိုင္ေသာအရာသည္ ရွိသည္ဆိုျခင္းမွာ) မျဖစ္ႏိုင္။ `ေရရြတ္´ (Utter) ရာတြင္လည္း ဤနည္းအတိုင္းပင္ ျဖစ္၏။ ထိုနည္းတူ (စိတ္ျဖင့္) စဥ္းစားၾကည့္ႏိုင္ေသာ အရာသည္ အမွန္တကယ္ တည္ရွိႏိုင္၏´

`ဤသို႔လွ်င္ အနာဂတ္တြင္ ျဖစ္လာေတာ့မည့္အရာႏွင့္ပတ္သက္၍ မည္သို႔ျဖစ္ႏိုင္မည္နည္း (၀ါ) ၎သည္ တည္ရွိျခင္းအျဖစ္ မည္သို႔ ေရာက္ရွိလာႏိုင္မည္နည္း။ တည္ရွိျခင္းအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့လွ်င္ ၎သည္ မရွိ။ ထိုနည္းအတိုင္းပင္ အနာဂတ္တြင္ တည္ရွိေတာ့မည့္အရာတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ၎သည္ ရွိ၏။ ဤနည္းျဖင့္ `ျဖစ္လာျခင္း´ (Becoming) သေဘာကို ေခ်ဖ်က္ပစ္လိုက္ၿပီး `ေသဆံုးျခင္း´ (Passing away) ကိုလည္း ၾကားရေတာ့မည္ မဟုတ္ေပ´

`စဥ္းစားၾကည့္ႏိုင္သည့္ အရာတစ္ခုႏွင့္ ၎အရာအတြက္ တည္ရွိေနေသာ အေတြးတစ္ခုသည္ အတူတူပင္ ျဖစ္၏။ အေၾကာင္းမွာ တစ္ခုခုမရွိဘဲႏွင့္ ၎အရာအေၾကာင္း အေတြးတစ္ခုအား သင့္အေနျဖင့္ မရွာေဖြ ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ `ေရရြတ္ျခင္း´ တြင္လည္း ဤနည္းအတိုင္းပင္ ျဖစ္၏။ [ေမာ္ေတာ္ကား မေပၚခင္ကာလက ေမာ္ေတာ္ကားဟူသည့္ စကားလံုး (ကို ေရရြတ္၍ မရႏိုင္) မရွိႏိုင္ဟု ဆင္ျခင္ရန္။              -ဘာသာျပန္သူ-]

အထက္ပါ ဆင္ေျခ၏ အႏွစ္သာရမွာ သင္သည္ စဥ္းစားရာတြင္ `တစ္စံုတစ္ရာ´ အေၾကာင္း စဥ္းစားသည္။ အမည္တစ္ခုခုအား သင္အသံုးျပဳလွ်င္ ၎သည္ `တစ္စံုတစ္ခု´ ၏ အမည္သာ ျဖစ္ရမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေတြးတြင္ေရာ ဘာသာစကားတြင္ပါ ၎တို႔၏ ျပင္ပတြင္ တည္ရွိရမည့္ `အရာတစ္ခု´ လိုအပ္သည္။ ထို႔ျပင္ သင္သည္ တစ္ခုခုကို စဥ္းစားျခင္း (သို႔) ေျပာဆိုျခင္းကို အခ်ိန္တစ္ခုတြင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္သလို အျခားအခ်ိန္တစ္ခု တြင္လည္း ျပဳလုပ္ႏိုင္သျဖင့္၊ မည္သည့္အရာအေၾကာင္းကို ေျပာဆို (သို႔) စဥ္းစားသည္ျဖစ္ေစ ၎သည္ အခ်ိန္တိုင္းတြင္ တည္ရွိေနရမည္ ျဖစ္သည္။ ဤနည္းျဖင့္ ေျပာင္းလဲျခင္း ဟူသည္ မရွိႏိုင္ေတာ့။ ေျပာင္းလဲျခင္း ဟူသည္ တည္ရွိျခင္းအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိလာေသာ အရာမ်ား၊ သို႔မဟုတ္ ရပ္စဲသြားေသာအရာ တို႔တြင္ အက်ဳံး၀င္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္၏။

ဤသည္မွာ အေတြးႏွင့္ ဘာသာစကားမွ ေလာကအျမင္အထိ က်ယ္ျပန္႔သြားသည့္ ပထမဆံုး ဒႆနိကေဗဒဆိုင္ရာ ဆင္ေျခတစ္ရပ္၏ ဥပမာ ျဖစ္ပါသည္။ ဤဆင္ေျခအား ခိုင္လံုမႈ (Validity) ရွိသည္ဟု ယူဆရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေသာ္ျငား ၎တြင္ မည္သည့္ မွန္ကန္သည့္အစိတ္အပိုင္းမ်ား ပါ၀င္ေနသည္ကို ၾကည့္႐ႈရန္ အတြက္မူ ထိုက္တန္ပါလိမ့္မည္။

အဆိုပါဆင္ေျခအား ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဤသို႔ ေတြးၾကည့္မည္။ ဘာသာစကားဟူသည္ အလကားပဲတင္းအရာ တစ္ခုမွ် မဟုတ္ခဲ့လွ်င္ စကားလံုးမ်ားသည္ တစ္စံုတစ္ရာကို ရည္ညႊန္းရေပမည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ၎တို႔သည္ အျခားစကားလံုးမ်ားအား ထပ္တူထပ္မွ် ရည္ညႊန္းျခင္း မဟုတ္။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေျပာဆိုေရရြတ္သည္ ျဖစ္ေစ၊ မရြတ္သည္ျဖစ္ေစ (ရည္ညႊန္းခံ) တစ္စံုတစ္ရာသည္ အဆိုပါေနရာတြင္ တည္ရွိေနသည္သာ ျဖစ္၏။ ဥပမာ ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္ (George Washington) အေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေျပာဆိုသည္ဟု ယူဆၾကပါစို႔။ ဤအမည္ရွိသည့္ သမိုင္း၀င္ ပုဂိၢဳလ္တစ္ဦး မရွိခဲ့လွ်င္ အဆိုပါအမည္သည္ အဓိပၸာယ္မရွိ (သည့္အသြင္) ျဖစ္ေနမည္ျဖစ္ၿပီး ထိုနာမည္ပါသည့္ ၀ါက်တိုင္းသည္လည္း အလကားပဲတင္းမွ်သာ ျဖစ္ေပမည္။ ပါမင္းနိဒီးစ္၏ အလိုအရ ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္သည္ အတိတ္က ရွိခဲ့သူ တစ္ေယာက္မွ်သာ မဟုတ္ဘဲ သူ၏အမည္အား (အျခားအမည္မ်ားႏွင့္) တစ္သီးတစ္သန္႔ခြဲ၍ သံုးစြဲႏိုင္ေနေသးသည့္အတြက္ တနည္းတစ္ဖံုအားျဖင့္ သူသည္ တည္ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ ဤသည္မွာ မွန္ကန္မႈမရွိေၾကာင္း ထင္ရွားေသာ္လည္း ဤဆင္ေျခမွေန၍ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မည္သည့္အက်ဳိးအျမတ္ရႏိုင္မည္လဲ ဆက္လက္ၾကည့္႐ႈၾကရေအာင္။

စိတ္ကူးျဖင့္ လူတစ္ဦး၏ နာမည္ကို `ဟမ္းလက္´ (Hamlet) ဟုပဲ ထားပါစို႔။ `ဟမ္းလက္သည္ ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံ၏ မင္းသား ျဖစ္သည္´ ဟူေသာ အဆိုကို စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ တစ္နည္းတစ္ဖံုအားျဖင့္ မွန္ကန္မည္ျဖစ္ေသာ္လည္း သမိုင္းအခ်က္သက္သက္အျဖစ္ေတာ့ မွန္ကန္မႈ မရွိေပ။ မွန္ကန္သည့္ အဆိုမွာ `ဟမ္းလက္သည္ ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံ၏ မင္းသားျဖစ္သည္ဟု ရွိတ္စပီးယားက ေျပာခဲ့သည္´ သို႔မဟုတ္ ပို၍ရွင္းလင္းစြာ `ဟမ္းလက္ဟု ေခၚသည့္ ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံ၏ မင္းသား ရွိခဲ့သည္ဟု ရွိတ္စပီးယားက ေျပာခဲ့သည္´ ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ ဤတြင္ စိတ္ကူးယဥ္လူတစ္ဦးသည္ ရွိမေနေတာ့။ ရွိတ္စပီးယား၊ ဒိန္းမတ္ႏွင့္ `ဟမ္းလက္´ ဟူေသာအသံ အားလံုးသည္ အစစ္အမွန္ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ဟမ္းလက္ဟု အမွန္တကယ္ေခၚေ၀ၚေသာ လူတစ္ဦး မရွိခဲ့သည့္အတြက္ ဟမ္းလက္ဟူေသာအသံသည္ အမည္အစစ္အမွန္တစ္ခု မဟုတ္ေပ။ ဟမ္းလက္ဟု ေျပာ (ေရရြတ္) လိုက္ျခင္းသည္ စိတ္ကူးယဥ္ လူတစ္ဦး၏ အမည္ကို ေျပာလိုက္ျခင္းသာျဖစ္ရာ မိုင္ကုန္မွန္ကန္မႈမရွိႏိုင္ေပ။ `ဟမ္းလက္အား အစစ္အမွန္လူသားတစ္ဦး၏ အမည္ဟု စိတ္ကူးသည္´ ဟူ၍သာ ေျပာရမည္ ျဖစ္သည္။

ဟမ္းလက္သည္ စိတ္ကူးယဥ္ လူပုဂိၢဳလ္တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး နတ္ျမင္းပ်ံ (Unicorn) သည္လည္း စိတ္ကူးယဥ္ မ်ဳိးစိတ္တစ္ခု ျဖစ္ေပသည္။ နတ္ျမင္းပ်ံ (ဟူသည့္စကားလံုး) ပါ၀င္သည့္ ၀ါက်အခ်ဳိ႕မွာ မွန္ကန္ၿပီး အခ်ဳိ႕မွာ မွား၏။ သို႔ရာတြင္ တစ္ခုစီတြင္ တိုက္႐ိုက္အားျဖင့္ မဟုတ္ေပ။  `နတ္ျမင္းပ်ံသည္ ဂ်ဳိတစ္ေခ်ာင္း ရွိသည္´ ႏွင့္ `ကၽြဲသည္ ဂ်ဳိႏွစ္ေခ်ာင္းရွိသည္´ ဟူေသာ ၀ါက်မ်ားကို စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ ဒုတိယအဆိုအား သက္ေသျပရန္မွာ သင့္အေနျဖင့္ ကၽြဲတစ္ေကာင္အား ၾကည့္ရမည္ျဖစ္ၿပီး အခ်ဳိ႕စာအုပ္မ်ားတြင္ ကၽြဲကို ဂ်ဳိႏွစ္ေခ်ာင္းရွိသည္ဟု ဆိုသည္ဟု ေျပာဆိုျခင္းသည္ လံုေလာက္မည္ မဟုတ္ပါ။ သို႔ရာတြင္ နတ္ျမင္းပ်ံတြင္ ဂ်ဳိတစ္ေခ်ာင္းသာ ရွိသည့္ကိစၥအတြက္ သက္ေသကိုမူ စာအုပ္မ်ားထဲတြင္သာ ေတြ႕ႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ စင္စစ္ မွန္ကန္သည့္ အဆိုမွာ `စာအုပ္အခ်ဳိ႕တြင္ နတ္ျမင္းပ်ံဟုေခၚသည့္ ဂ်ဳိတစ္ေခ်ာင္းပါ သတၱ၀ါ ရွိသည္ဟု ဆိုသည္´ ျဖစ္ေပမည္။ နတ္ျမင္းပ်ံႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အဆိုမ်ားအားလံုးမွာ အမွန္တကယ္အားျဖင့္ `နတ္ျမင္းပ်ံဟူသည့္ ေ၀ါဟာရ´ အေၾကာင္းသာ ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ ဟမ္းလက္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အဆိုမ်ားအားလံုးမွာလည္း `ဟမ္းလက္ဟူသည့္ ေ၀ါဟာရ´ အေၾကာင္းသာ ျဖစ္ေပသည္။

သို႔ေသာ္ ကိစၥအေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ စကားလံုးမ်ားအေၾကာင္း ေျပာဆိုေနျခင္းမဟုတ္ဘဲ စကားလံုးမ်ား၏ ဆိုလိုရင္းကိုသာ ေျပာဆိုေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားပါသည္။ ဤတြင္ ပါမင္းနိဒီးစ္၏ ဆင္ေျခသို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာသည္။ သီးသန္႔အားျဖင့္ သံုးစြဲႏိုင္သည့္ စကားလံုးတစ္လံုးသည္ တစ္စံုတစ္ရာကို ရည္ညႊန္း (ဆိုလို) ရေပမည္။ စကားလံုးမရွိလွ်င္ ထိုအရာသည္ မရွိ။ ထို႔ေၾကာင့္ စကားလံုးမ်ားက ရည္ညႊန္းေသာအရာသည္ တစ္နည္းတစ္ဖံုအားျဖင့္ တည္ရွိရမည္။

ဤတြင္ ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္အေၾကာင္း ေျပာျခင္းသို႔ ျပန္သြားၾကည့္မည္။ ၎တြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္ ေရြးခ်ယ္စရာနည္းလမ္း ႏွစ္လမ္း ရွိေနပံုေပၚသည္။ တစ္နည္းမွာ သူသည္ ယေန႔တိုင္ တည္ရွိေနဆဲဟု ေျပာျခင္းျဖစ္ၿပီး အျခားတစ္နည္းမွာ ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္ဟူသည့္ စကားလံုးကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ သံုးစြဲလိုက္စဥ္တြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ `ထိုအမည္အား ပိုင္ဆိုင္သည့္ လူတစ္ေယာက္´ အား အမွန္တကယ္ ေျပာေနျခင္းမဟုတ္ ဟူ၍ ျဖစ္ႏိုင္သည္။ ႏွစ္ခုစလံုးမွာ ၀ိေရာဓိအဆို (Paradox) ဆန္ေနေသာ္လည္း ဒုတိယအခ်က္သည္ ပို၍ ၀ိေရာဓိ နည္း၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ၎တြင္ပါ၀င္ေသာ မွန္ကန္မႈအတိုင္းအတာကို ေဖာ္ျပႏိုင္ရန္ ႀကိဳးစားၾကည့္ပါမည္။

ပါမင္းနိဒီးစ္က စကားလံုးမ်ားတြင္ ပံုေသကားက် အနက္တစ္ခုရွိသည္ဟု ယူဆသည္။ ဤသည္ပင္လွ်င္ သူက ေမးခြန္းမထုတ္ႏိုင္ဟု ယူဆထားေသာ သူ႔ ဆင္ေျခ၏ အေျခခံ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အဘိဓာန္ႏွင့္ စြယ္စံုက်မ္းမ်ားက စကားလံုးတစ္လံုး၏ တရား၀င္ႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ အသိအမွတ္ျပဳဟု ေခၚဆိုႏိုင္ေကာင္းသည့္ အဓိပၸာယ္တစ္ခုကို ေပးေသာ္လည္း (အဓိပၸာယ္အား) စိတ္ထဲတြင္ ထပ္တူထပ္မွ် ေတြး၍ အဆိုပါစကားလံုးအား သံုးေသာ လူႏွစ္ဦး မရွိႏိုင္ေပ။

ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္ ကိုယ္တိုင္ပင္လွ်င္ သူ၏နာမည္အား `ကၽြႏ္ုပ္´ ဟု အဓိပၸာယ္တူ ေ၀ါဟာရတစ္ခုကို သံုးစြဲႏိုင္သည္။ သူက မိမိပိုင္အေတြးမ်ားႏွင့္ ကိုယ္ခႏၶာလႈပ္ရွားမႈမ်ားကိုပါ သိရွိႏိုင္သျဖင့္ အျခားသူမ်ား သံုးႏိုင္သည္ထက္ပို၍ သူကိုယ္တိုင္၏ အမည္အား အဓိပၸာယ္ျပည့္၀စြာ အသံုးျပဳႏိုင္ေပမည္။ သူ သက္ရွိထင္ရွားရွိစဥ္က သူ၏ မိတ္ေဆြမ်ားသည္ သူ႔ကိုယ္ခႏၶာလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို သိရွိႏိုင္ၿပီး သူ႔အေတြးမ်ားကိုလည္း ယူဆသိျမင္ႏိုင္သည္။ သူတို႔အတြက္ ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္ဟူေသာ အမည္သည္ သူတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္အေတြ႕အၾကံဳတြင္ ခိုင္မာေသာအရာ တစ္ခုအျဖစ္ စြဲထင္က်န္ဆဲ ျဖစ္လိမ့္မည္။ သူကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ပိုင္းတြင္ သူတို႔သည္ အာရံုသိမႈအတြက္ မွတ္ဉာဏ္ကို အစားထိုးရေပမည္။ သူ႔အမည္အား သူတို႔သံုးစြဲခ်ိန္တြင္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ စိတ္ျဖစ္စဥ္ အေျပာင္းအလဲတစ္ရပ္ ပါ၀င္သည္။ ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္အား လံုး၀မသိခဲ့ဖူးေသာ ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္မူ စိတ္ျဖစ္စဥ္မ်ားသည္ ျခားနားသြားျပန္သည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနျဖင့္ သူ၏ဓာတ္ပံုအား ေျပးျမင္မိျခင္းႏွင့္ မိမိဘာသာ `ဟုတ္တယ္၊ သူပဲ´ ဟု စိတ္တြင္းက ေရရြတ္မိႏိုင္သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ပထမဆံုး သမၼတႀကီးအျဖစ္ ထင္ျမင္မိႏိုင္သည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ ဘုမသိဘမသိ အလြန္ႏိုင္လွ်င္ သူသည္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္ `ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္ဟုေခၚေသာ လူတစ္ေယာက္´ မွ်သာ ျဖစ္ေပမည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔အား နာမည္က မည္သို႔ရည္ညႊန္းသည္ျဖစ္ေစ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔သည္ သူႏွင့္ လံုး၀မသိခဲ့သည့္အတြက္ `သူကိုယ္တိုင္´ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေပ။ လက္ရွိ တည္ရွိေနသည့္ အာရံု၊ သို႔မဟုတ္ မွတ္ဉာဏ္၊ သို႔မဟုတ္ အေတြးမွ်သာ ျဖစ္ေပမည္။ ဤသည္ကပင္ ပါမင္းနိဒီးစ္ဆင္ေျခ၏ ယုတၱိမတန္မႈကို ျပသည္။

ဤစကားလံုးမ်ား၏ ထာ၀ရေျပာင္းလဲျခင္း သေဘာကပင္ စကားလံုးမ်ားပါေသာ ဆင္ေျခစနစ္တစ္ရပ္၏ ေျပာင္းလဲျခင္းေၾကာင့္ ထူးျခားမသြားဟု ေယဘုယ်ဆိုႏိုင္သည့္အခ်က္ကို ဖံုးကြယ္ထားခဲ့သည္။  ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္ဟူေသာ စကားလံုးပါ၀င္သည့္ မွန္ကန္ေသာ ၀ါက်တစ္ေၾကာင္းကို ကၽြန္ေတာ္တို႔သံုးစြဲလွ်င္ `အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ပထမဆံုး သမၼတ´ ဟူေသာ ပုဒ္ျဖင့္ အစားထိုးသံုးစြဲပါက ၎သည္ မူအရ အျမဲမွန္ေနေပလိမ့္မည္။ ၀ါရွင္တန္ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္ခင္က ျဖစ္လွ်င္မူ လူတစ္ေယာက္က `ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္သည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ပထမဆံုးသမၼတ ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ေမွ်ာ္လင့္သည္´ ဟု ဆိုႏိုင္သည္။ သို႔ေသာ္ `အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ပထမဆံုးသမၼတသည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ပထမဆံုးသမၼတ ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ေမွ်ာ္လင့္သည္´ ဟု သူက ဆိုမည္မဟုတ္ေပ။ ဤသို႔ ျခြင္းခ်က္ကိစၥမ်ားကိုမူ အလြယ္တကူ ခ်န္လွပ္ထားခဲ့ႏိုင္ၿပီး သူ႔တစ္ဦးတည္းအေပၚ ဖြဲ႕ဆိုေသာ မည္သည့္ပုဒ္တြင္မဆို ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္ေနရာတြင္ (အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ပထမဆံုးသမၼတႏွင့္) အစားထိုးသံုးစြဲႏိုင္ေနဦးမည္ပင္ ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ေသာ ပုဒ္မ်ားအရသာ ကၽြန္ေတာ္တို႔သိေသာ သူ႔အေၾကာင္းမ်ားကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ သိခဲ့ရျခင္း ျဖစ္ေပသည္။

ပါမင္းနိဒီးစ္က အခိုင္အမာဆုိသည္မွာ အတိတ္ဟု သာမန္အားျဖင့္ ညႊန္းဆိုေသာအရာအား ကၽြန္ေတာ္တို႔ သိရွိျခင္းေၾကာင့္ ၎သည္ အမွန္တကယ္အားျဖင့္ အတိတ္မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့။ လက္ရွိတြင္ တစ္နည္းတစ္ဖံု အမွန္တကယ္ တည္ရွိေနသည့္အရာသာ ျဖစ္ရမည္။ ဤတြင္ သူက ေျပာင္းလဲျခင္းကဲ့သို႔ အရာတစ္ခု မရွိေၾကာင္း ညႊန္းသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ယခု ေျပာခဲ့သမွ် ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္အေၾကာင္းမ်ားသည္ ဤဆင္ေျခအား ေျဖရွင္းၿပီးေလာက္ပါၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔တြင္ အတိတ္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အသိဉာဏ္ မရွိဟု တစ္နည္းအားျဖင့္ ဆိုေကာင္းဆိုႏိုင္သည္။ စိတ္ျဖင့္ ျပန္လည္ေတြးရာတြင္ ျပန္လည္ေတြးျခင္းသည္ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျဖစ္ပ်က္ေနျခင္းသာျဖစ္ၿပီး ျပန္လည္ေတြးေနသည့္ မူလျဖစ္ရပ္ႏွင့္ ထပ္တူထပ္မွ် မက်။ သို႔ေသာ္ ျပန္လည္ေတြးယူျခင္းသည္ အတိတ္ျဖစ္ရပ္မ်ားအတြက္ `ေဖာ္ျပခ်က္´ (Description) ကို ျဖစ္ေစသည္။ ထို႔ျပင္လည္း တစ္သီးတစ္ျခား ရည္ရြယ္ခ်က္ အမ်ားစုတြင္ `ေဖာ္ျပခ်က္´ႏွင့္ `ေဖာ္ျပခံရသည့္အရာ´ ၾကား ထူးျခားကြဲျပားေနရန္ မလိုအပ္လွပါ။

ဤဆင္ေျခတစ္ရပ္လုံးသည္ ဘာသာစကားမွ တကၠေဗဒဆုိင္ရာ နိဂံုးတစ္ခုဆြဲယူရန္ မည္မွ်လြယ္ကူေၾကာင္းႏွင့္ ဤသို႔ေသာ အမွားဆင္ေျခမ်ားကို ေရွာင္ရွားႏိုင္ရန္ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းသည္ တကၠေဗဒပညာရွင္ အမ်ားစု ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးသမွ်ထက္ပို၍ ဘာသာစကားအေပၚ ယုတၱိႏွင့္ စိတ္ပညာနည္းက် ေလ့လာမႈမ်ား ဆတိုးျပဳလုပ္ရန္သာျဖစ္သည္ဟု ရွင္းလင္းစြာ ျပဆိုေနသည္။

ကၽြန္ေတာ့္ (ဘာထရန္ရပ္ဆယ္) အေနျဖင့္မူ ပါမင္းနိဒီးစ္သာ ေသရြာမွ ျပန္လာၿပီး ယခု ကၽြန္ေတာ္ေျပာထားသမွ်ကို ဖတ္မိပါလွ်င္ အေပၚယံက်လြန္းသည္ဟု သူက မွတ္ခ်က္ခ်လိမ့္မည္ဟု ထင္သည္။ ၿပီးလွ်င္ သူက ဤသို႔ ေမးေပလိမ့္မည္။ `ေဂ်ာ့၀ါရွင္တန္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ခင္ဗ်ားရဲ႕အဆိုဟာ အတိတ္ကို ညႊန္းတယ္လို႔ ခင္ဗ်ား ဘယ္လိုသိသလဲ၊ ခင္ဗ်ားအလိုအရ လက္ရွိအညႊန္းဟာ ေလာေလာဆယ္ ရွိေနတဲ့အရာေတြ ျဖစ္တယ္။ ခင္ဗ်ားရဲ႕ ျပန္လည္ေတြးေတာမႈ၊ ဥပမာအားျဖင့္ ယခုျဖစ္ေနတဲ့အရာေတြ၊ ခင္ဗ်ားကိုယ္ခင္ဗ်ား ငါျပန္လည္ ေတြးေတာေနတယ္လို႔ ထင္ေနတဲ့အခ်ိန္က အရာေတြမဟုတ္ဘူး။ မွတ္ဉာဏ္ကိုသာ အသိပညာရဲ႕ ရင္းျမစ္တစ္ခုအျဖစ္ လက္ခံရင္ အတိတ္ဆိုတာ စိတ္အေပၚမွာ ေလာေလာလတ္လတ္ ရွိေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အာ႐ံုတစ္ခ်ဳိ႕ဟာ တည္ရွိေနဆဲပဲ ျဖစ္တယ္´

ဤေနရာတြင္ အဆိုပါဆင္ေျခကို အေျဖေပးရန္ ကၽြန္ေတာ္ ႀကိဳးစားေတာ့မည္မဟုတ္ပါ။ ၎အတြက္ အလြန္ခက္ခဲေသာ ဘာသာရပ္ျဖစ္သည့္ မွတ္ဉာဏ္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ား လိုအပ္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ့္အေနျဖင့္ ဤဆင္ေျခအား ေဖာ္ျပရျခင္းမွာ အေရးႀကီးေသာ ဒႆန သီအိုရီမ်ားသည္ မူလျပဌာန္းထားသည့္အတိုင္းမွ ေခ်ပျခင္းခံရၿပီးလွ်င္ ပံုစံအသစ္တစ္ရပ္ဆီသို႔ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ႏိုင္စြမ္း ရွိေနျခင္းအား စာဖတ္သူအား ေထာက္ျပလိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေခ်ပျခင္းမ်ားသည္ အဆံုးသတ္ ျဖစ္ခဲသည္။ အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ၎တို႔သည္ (သီအိုရီအား) ဆင့္ပြားသန္႔စင္ျခင္းအတြက္ ပဏာမမွ်သာ ျဖစ္ေနတတ္ေပသည္။

အေတာ္ေခတ္သစ္ေရာက္လာသည့္ အခ်ိန္အထိ ေနာက္ပါ ဒႆနိကေဗဒသည္ ပါမန္နိဒိစ္အား လက္ခံခဲ့သည္။ အားလံုးေသာ ေျပာင္းလဲျခင္းတရားမ်ား၏ မျဖစ္ႏိုင္မႈသည္ အလြန္ျပင္းထန္သည္ ၀ိေရာဓိအဆိုတစ္ခု ျဖစ္သည္။ `၀တၳဳ´ (Substance) ၏ မဖ်က္ဆီးႏိုင္ျခင္းသေဘာ (Indestructibility) ျဖစ္သည္။ `၀တၳဳ´ ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ (ပါမင္းနိဒီးစ္ႏွင့္) နီးကပ္သည့္ ေနာက္ေတာ္ပါ ဒႆနပညာရွင္မ်ားတြင္ မရွိေသးေသာ္လည္း သူတို႔၏ ေတြးေခၚမႈတြင္ `သေဘာတရား´ (Concept) အျဖစ္ တည္ရွိေနခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ ၀တၳဳတစ္ခုအား ၀ါစကအားလိုက္၍ အလစ္အလပ္မရွိသည့္ အရာအျဖစ္ မွတ္ယူခဲ့သည္။ ဤသို႔လွ်င္ ဒႆနိက၊ စိတ္ပညာ၊ ႐ူပေဗဒႏွင့္ ဘာသာေရးပညာ (Theology) တို႔၏ အေျခခံ သေဘာတရားတစ္ခုအျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ၾကာ တည္ရွိေနခဲ့သည္။ ၎ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အက်ယ္တ၀င့္ ေျပာဆိုစရာမ်ား ရွိေသးပါသည္။ ယခုအခန္းတြင္မူ ပါမင္းနိဒီးစ္၏ ဆင္ေျခအား (သူ၏) ထင္ရွားေသာအခ်က္မ်ားကို မထိပါးဘဲ အကဲျဖတ္ရန္နည္းလမ္းတစ္ခုအျဖစ္ မိတ္ဆက္ရန္အတြက္သာ သက္ဆိုင္သည္ဟု ယူဆပါသည္။

ေတဇာ (လေရာင္လမ္း)

Bertrand Russell ၏ History of Western Philosophy မွ ထုတ္ႏုတ္ဘာသာျပန္ပါသည္။