တံတား

(ဆရာျမင့္သန္း၏ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၀၄၊ စတိုင္သစ္ မဂၢဇင္းပါ ၀တၳဳတိုအား ျပန္လည္တင္ျပျခင္း)

“ၾကံဳတုန္း ခင္ဗ်ားလည္း လိုက္ခဲ့ေလဗ်ာ” လို႔ ကၽြန္ေတာ့္ ဆရာႀကီးက ေျပာတယ္။ ဖိတ္စာ ထည့္ထားတဲ့ စာအိတ္ ကၽြန္ေတာ့္ဆီ ကမ္းလိုက္တယ္။ စာအိတ္ကို ဖြင့္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အထဲက ဖိတ္စာမွာ ဆရာႀကီး နာမည္ ေရးထားတယ္။ ဖိတ္စာရဲ႕ ေအာက္ဆံုးမွာ “ဖိတ္စာႏွင့္တကြ ၾကြပါ” လို႔ ပါတယ္။ ဖိတ္စာက “သိမႈေဗဒ အေျခခံ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ႏွီးေႏွာပြဲ” တဲ့။

“ဒါ၊ ဆရာႀကီးကို ဖိတ္တာပဲ။ ဖိတ္စာႏွင့္တကြ ၾကြပါလို႔ဆိုေတာ့ ဆရာႀကီးပဲ သြားလို႔ရမွာေပါ့” လို႔ ကၽြန္ေတာ္က ေျပာလိုက္သည္။

“ရပါတယ္ဗ်ာ၊ ဟိုက် ကၽြန္ေတာ္ ၾကည့္ေျပာပါ့မယ္။ ခင္ဗ်ားကို ဘာမွ လက္မခံစရာ မရွိဘူး။ ခင္ဗ်ား ဒီေရာက္ေနမွန္းသိရင္ ခင္ဗ်ားကိုလည္း ဖိတ္မွာပဲ” လို႔ ဆရာႀကီးက ေျပာရင္း ေရပုလင္းတစ္လံုးကို ထုတ္ၿပီး ေသာက္တယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ကိုလည္း တစ္လံုးလွမ္းၿပီး ကမ္းလိုက္တယ္။ “ေလွ်ာက္သြားၾကရမွာဆိုေတာ့ ေနက ပူတယ္။ ေရပုလင္းေလးေတာ့ ေဆာင္သြားတာ မမွားဘူးေပါ့ဗ်ာ” လို႔လည္း ေျပာတယ္။

အဲဒါသာၾကည့္။ ကၽြန္ေတာ့္ဆရာႀကီး ေတာ္တယ္ဆိုတာ။ ေနပူထဲ လမ္းေလွ်ာက္သြားရင္ ေရဆာမယ္ဆိုတာ ႀကိဳတြက္လုိ႔ရတယ္။ ေရဆာရင္၊ ေရလိုတယ္။ ေရလိုရင္ ေရပုလင္းရွိဖို႔ လိုတယ္။ ေရပုလင္းရွိရင္ ေရဆာတာကို ပူစရာ မလိုဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ဆရာႀကီးဟာ ေတာ္တယ္ဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္ သံသယ မျဖစ္ခဲ့ဖူးဘူး။

ေလွ်ာက္လာၾကရင္း တစ္ခုခု သတိရလိုက္ပံုေပၚတယ္။ ဆရာႀကီးက ခုလိုေျပာတယ္။
“တစ္ခုေတာ့ ရွိတယ္ဗ်။ ေဆြးေႏြးပြဲက ဟိုဘက္ကမ္းမွာ။ တံတားေပၚက ျဖတ္သြားၾကရမွာ။ အဲဒီ တံတားက ဟိုက္ဒဂါ ေဆာက္သြားတဲ့တံတား။ ခင္ဗ်ားသိပါတယ္။ ... differently the bridge escorts the lingering and hastening ways of men to and fro, so that they may get to the other banks ဆိုတာေလ။ ဒါေပတဲ့ သူ႔တံတား အေစာင့္က တစ္ခါတစ္ေလ အေျပာရၾကပ္တယ္။ ဒါေပတဲ့ ၾကည့္ေျပာရတာေပါ့ဗ်ာ။ သူနဲ႔မွ မေတြ႕ရေသးေတာ့ ဘယ္လိုျဖစ္မယ္ဆိုတာ ႀကိဳေတြးထားလို႔ မရဘူး”

§ § § § § § §

ဒါလည္း ဟုတ္တာပဲ။ ဆရာႀကီးက သဘာ၀ယုတၱိတရားနဲ႔ ပတ္သက္လို႔၊ ျခံဳယူနိဂံုး သံုးတတ္တယ္။ ေနပူတာနဲ႔ ေရပုလင္းနဲ႔ ဆက္သြယ္မႈကို ႀကိဳတင္ေျပာႏိုင္တယ္။ လူနဲ႔က်ေတာ့ ယုတၱိေဗဒကို ေဘးဖယ္ထားတယ္။ လူနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အနာဂတ္မွန္သမွ်ဟာ ယုတၱိစနစ္ေတြနဲ႔ ဆံုးျဖတ္လို႔မွ မရဘဲကိုး။ ဆရာႀကီးတို႔မ်ား ေတာ္ၿပီးရင္း၊ ေတာ္ရင္းပဲလို႔ေတာင္ ေျပာရမယ္။

ဆရာႀကီးေျပာတဲ့အတိုင္း တံတား အေစာင့္နဲ႔ေတြ႕ေတာ့ ျပႆနာေပၚေတာ့တာပဲ။ ျပႆနာဆိုတာက ဆက္လက္ေျဖရွင္းရမယ့္ သေဘာေလးက ရွိေနေတာ့ ေျဖရွင္းရေတာ့တာပဲေပါ့။ တံတားေစာင့္က ဖိတ္စာ တစ္ေစာင္၊ လူတစ္ေယာက္ပဲလို႔ သူနားလည္ထားတယ္လို႔ ေျပာၿပီး “အခု ခင္ဗ်ားတို႔က ႏွစ္ေယာက္ဆိုေတာ့ ဘယ္သူ႔ကို ဖိတ္လဲ” လို႔ ေမးတယ္။ ဒီေတာ့ ဆရာႀကီးက “ကၽြန္ေတာ့္ကို ဖိတ္တာပါခင္ဗ်ား” လို႔ ႐ို႐ိုေသေသ ျပန္ေျပာတယ္။
“ခင္ဗ်ားက ဘယ္သူတုံး” တံတားေစာင့္က ေမးျပန္တယ္။
“ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ အၿငိမ္းစား ပါေမာကၡႀကီးပါ။ အၿငိမ္းစားဆိုေပတဲ့ စာေတြဘာေတြ ျပန္သင္ေပးေနတုန္းပါပဲ ခင္ဗ်ာ” လို႔ ဆရာႀကီးက ေလေပ်ာ့ေလးနဲ႔ေျပာေတာ့ တံတားေစာင့္က ဆရာႀကီးဘက္ကို မ်က္ႏွာအသာ ငဲ့လိုက္တယ္။ ဆရာႀကီးက ဆက္ေျပာျပန္တယ္။
“အခု ကၽြန္ေတာ္နဲ႔လာတာ ကၽြန္ေတာ့္ တပည့္ပါ။ ဟဲ ဟဲ၊ တပည့္ဆိုေပတဲ့ေလ၊ သူက အယ္ရစ္စတိုတယ္လို တပည့္မ်ဳိးပါ။ ဟဲ ဟဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေဆြးေႏြးပြဲႀကီးမွာ နားေထာင္ၾကည့္ေစခ်င္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ ေခၚလာမိတာပါ ခင္ဗ်ား”
တံတားေစာင့္ကေတာ့ သိပ္နားလည္ပံု မေပၚဘူး။
“အရစ္တိုတာ အရစ္ရွည္တာေတာ့ က်ဳပ္နားမလည္ဘူး။ တံတားရဲ႕ ဟိုဖက္ကမ္းက ဒီဖက္ကမ္းလို မဟုတ္ဘူး။ ပညာရွိ၊ ပညာတတ္ဆိုတာေတြ ေနတဲ့အရပ္။ ခင္ဗ်ားက ပါေမာကၡဆိုေတာ့ ပညာေတြဘာေတြ တတ္ရဲ႕လား”
“ကၽြန္ေတာ္က ပီအိပ္(ခ်္)ဒီ ႏွစ္ခု၊ ဒီဒီ တစ္ခု၊ ဒီလစ္တစ္ခု ရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္တပည့္က ပီအိပ္(ခ်္)ဒီခ်ည္းပဲ သံုးခု ရပါတယ္” လို႔ ဆရာႀကီးက ေျဖတယ္။ ထံုးစံအတိုင္းပဲ။ တံတားေစာင့္ကေတာ့ နားလည္ပံု မေပၚဘူး။
“က်ဳပ္ ေအဘီစီေတြ မတတ္ဘူး။ တတ္စရာလည္း မလိုဘူး။ ဖိတ္စာတစ္ေစာင္ လူတစ္ေယာက္ဆိုရင္၊ ဖိတ္စာတစ္ေစာင္ လူတစ္ေယာက္ပဲ”
အဲဒီတုန္းမွာပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေနာက္နားဆီမွ ကားတစ္စီးရပ္သံ ၾကားရတယ္။ ကားထဲက အသံထြက္လာတယ္။
“ဆရာႀကီး၊ ဘာျပႆနာမ်ား ရွိေနတုံး။ ကၽြန္ေတာ္ပါ . . . ”
ဆရာႀကီးေရာ ကၽြန္ေတာ္ပါ လွည့္ၾကည့္လိုက္မိၾကသည္။ တံတားေစာင့္ကလည္း အသံလာရာဆီကို မ်က္ႏွာမူ လိုက္သည္။ ဆရာႀကီးက ကားနားဆီကပ္သြားရင္း “တပည့္တစ္ေယာက္ ကၽြန္ေတာ့္အိမ္လာလည္တာ ၾကံဳလို႔၊ ေဆြးေႏြးပြဲလိုက္နားေထာင္ဖို႔ ေခၚလာခဲ့တာပါ။ လက္မွတ္က တစ္ေစာင္တည္းမို႔ တံတားေစာင့္က တစ္ေယာက္တည္း သြားခြင့္ေပးေနလို႔ပါခင္ဗ်ား” လို႔ ေျပာလိုက္တယ္။

ကားေနာက္ခန္းထဲက ပုဂိၢဳလ္ႀကီးက “လာ လာ ကားေပၚတက္ၾကပါ” လို႔ အလြန္ မြန္ရည္တဲ့အသံနဲ႔ ေျပာတယ္။ ဆရာႀကီးနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ ကားေပၚတက္ေနတုန္းပဲ ကားထဲကပုဂိၢဳလ္က တံတားေစာင့္ရွိရာဖက္ကို လွမ္းၿပီး ေအာ္လိုက္တယ္။ “ေဟ့ ငါပါကြ” တဲ့။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း ကားေပၚေရာက္ေရာ ပုဂိၢဳလ္ႀကီးက “သြားစို႔” လို႔ သူ႔ကားေမာင္းသမားကို ေျပာလိုက္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္က ကားေမာင္းတဲ့လူေဘး ၀င္ထိုင္လုိက္တယ္။ ဆရာႀကီးကေတာ့ ကားေနာက္ခန္းက ငါပါကြလို႔ ေျပာတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ႀကီးနားမွာ ၀င္ထိုင္လုိက္တယ္။ ဆရာႀကီးကပဲ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔ အဲဒီပုဂိၢဳလ္ႀကီးကို မိတ္ဆက္ေပးတယ္။

“ဒီဟာက ကၽြန္ေတာ့္ တပည့္ပါ။ ခင္ဗ်ားကို ကၽြန္ေတာ္ ေျပာဖူးတဲ့လူေလ” တဲ့။ ကၽြန္ေတာ့္ကို ပုခံုးလွမ္းပုတ္လိုက္ရင္း “ဒါ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုေတြ အားလံုးရဲ႕ အဓိပတိႀကီး” လို႔ ဆက္ေျပာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း ေနာက္ဖက္ကို အသာလွည့္ႀကီးၿပီး အံဆံုးေပၚေအာင္ ျပံဳးျပရင္း လက္ကမ္းၿပီး ႏႈတ္ဆက္လုိက္မိတယ္။ “ေတြ႕လွ်င္ေတြ႕ခ်င္း ေမတၱာရွိေစေသာနည္းကား ျပံဳးပါ” လို႔ အဆိုရွိတယ္ မဟုတ္လား။ “ေတြ႕ရတာ ၀မ္းသာသဗ်ာ” လို႔ပဲ ပုဂိၢဳလ္ႀကီးက ဆိုတယ္။ သူက အေတာ့္ကို သိမ္ေမြ႕ပံုရတယ္။ “တံတားေစာင့္ကိုေတာ့ ခြင့္လႊတ္ပါဗ်ာ” လို႔ ၾကားလူအေနနဲ႔ ေတာင္းပန္တယ္။ “ဟိုက္ဒဂါ ခန္႔သြားတာဆိုေတာ့ အိုလွၿပီဗ်။ မ်က္ေစ့လည္း မႈန္သမွ မျမင္သေလာက္ျဖစ္ေနၿပီ။ စာလည္း ဟုတ္တိပတ္တိ မတတ္ရွာဘူး။ နားတစ္ဖက္ကလည္း ပင္းေနတာ” လို႔ ရွင္းျပတယ္။

ေဆြးေႏြးပြဲခန္းမေတြနားေရာက္လို႔ ကားေပၚက ဆင္းၾကေတာ့ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုေတြရဲ႕ အဓိပတိႀကီးက ဆရာႀကီးကို “ဆရာႀကီးတို႔ ဘာမ်ားနားေထာင္မယ္ စဥ္းစားထားတံုး” လို႔ ေမးတယ္။ ဆရာႀကီးကေတာ့ အစီအစဥ္စာအုပ္ တစ္ေနရာကို လက္ေထာက္ျပရင္း “ဒီဟာကေတာ့ စိတ္၀င္စားဖို႔ ေကာင္းမယ္ထင္တယ္” လို႔ ေျပာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကလည္း ဆရာႀကီးေဘးမွာ ရပ္ေနတာဆိုေတာ့ ဆရာႀကီး လက္နဲ႔ေထာက္ျပတာကို မသိမသာ ငဲ့ၾကည့္လိုက္မိတယ္။ “ေမ်ာက္မ်ား၏ သိတတ္မႈကို သံုးစြဲ၍ ငွက္ေပ်ာသီး မွည့္မမွည့္ စနစ္တက် စမ္းသပ္နည္း” ဆိုပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ေတာင္ အေတာ့္ကို သေဘာက်သြားတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႔က ေရွ႕တန္းမွာ ထိုင္ရတယ္။ အလယ္ေကာင္တည့္တည့္ေလာက္မွာ။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဆရာႀကီးနေဘးမွာ ကုပ္ကုပ္ကေလးပဲ ထိုင္ေနရင္း အေပါက္၀မွ အလကားေပးလိုက္တဲ့ အစီအစဥ္စာရြက္ကို ဖတ္ၾကည့္ေနမိတယ္။ “သစ္ပင္မ်ားသည္ အသက္ရွိေသာ္လည္း ခံစားခ်က္မရွိသည့္အေၾကာင္း” ဆိုတာမ်ဳိး။ “ဆတ္၊ ဆင္၊ ေျပာင္တို႔၏ ျဖစ္တည္မႈ၀ါဒ” ဆိုတာမ်ဳိး။ သိပ္စိတ္၀င္စားဖို႔ ေကာင္းတယ္။ စိတ္၀င္စားဖို႔ေကာင္းတာမွ အစီအစဥ္တင္ မကဘူး။ အစီအစဥ္ကမ္းတဲ့ အမ်ဳိးသမီးကေလးေတြေတာင္၊ စိတ္၀င္စားဖို႔ေကာင္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း တံတားေစာင့္ကေျပာတာ၊ ဟိုဖက္ကမ္းမွာ ပညာရွိေတြ၊ ပညာတတ္ေတြ ေနတယ္ဆိုတာ၊ ပညာရွိေတြေနတဲ့ အရပ္မွာေတာ့ စိတ္၀င္စားစရာ မေကာင္းဘူးဆိုတာက ရွိမွ မရွိပဲကိုး။

ေမ်ာက္မ်ား၏ သိမႈစနစ္ကို ရွင္းျပေနတုန္း၊ ကၽြန္ေတာ္က စိတ္၀င္တစားနဲ႔ နားေထာင္ခ်င္ေပတဲ့၊ ေကာင္းေကာင္း နားမေထာင္ရဘူး။ ဆရာႀကီးက စကားေျပာလိုက္၊ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုေတြရဲ႕ အဓိပတိႀကီးက ေျပာလိုက္နဲ႔ပဲ။ အဲလိုနဲ႔ပဲ ေမ်ာက္မ်ား၏ သိမႈစနစ္အေၾကာင္း တင္ျပတာ ၿပီးသြားတယ္။ သူမ်ားေတြ လက္ခုပ္တီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္လည္း တီးလိုက္ရတယ္။ ထၿပီးေမးၾက၊ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ ပညာရွင္ေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ အဲဒီေလာက္ ဉာဏ္မမီဘူး။ ထမင္းစားခ်ိန္ေရာက္လို႔ ေဆြးေႏြးပြဲ နားလိုက္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္က ဆရာႀကီးနားကပ္ၿပီး တံတားဟိုဖက္ျခမ္း ျပန္ၿပီး ခ်စ္တီးဆိုင္မွာ သြားစားရေအာင္လို႔ ခပ္တိုးတိုးေျပာလိုက္မိတယ္။ ဆရာႀကီးက အသာေခါင္းၿငိမ့္တယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ားရဲ႕ အဓိပတိႀကီးကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဟိုဖက္ကမ္း ျပန္ေတာ့မယ့္အေၾကာင္း ေျပာရင္း ႏႈတ္ဆက္လိုက္ၾကတယ္။ အဓိပတိႀကီးက အံ့အားသင့္သြားၿပီး ဒီမွာ ထမင္းစားၿပီးမွ သြားၾကပါလားလို႔ေတာ့ ေျပာေသးတယ္။ ဆရာႀကီးကပဲ မစားေတာ့ပါဘူးခင္ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ တစ္ျခား အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥကေလး ရွိေနလို႔ပါလို႔ ေျပာလိုက္တယ္။

မုသားမပါ လကၤာမေခ်ာလို႔ အဆိုရွိတယ္ မဟုတ္ဘူးလား။ လကၤာဆိုတာက နား၀င္ခ်ဳိတာကိုး။ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ားရဲ႕ အဓိပတိႀကီးကို  က်ဳပ္တို႔ ခ်စ္တီးထမင္းသြားစားခ်င္လို႔ ျပန္ဦးမယ္လို႔ ေျပာလို႔ ဘယ္သင့္ပါ့မလဲ။ ဘယ္ နား၀င္ခ်ဳိပါ့မလဲ။ ဆရာႀကီးေျပာလိုက္တဲ့ တျခား အေရးႀကီးကိစၥေလး ရွိေနေသးလို႔ ဆိုတာက ဘယ္ေလာက္ ေကာင္းသလဲ။ ထမင္းစားတယ္ ဆိုတာကလည္း အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥပဲ မဟုတ္လား။ အဲဒါပဲေပါ့။ ဆရာႀကီးတို႔မ်ား ေတာ္ၿပီးရင္းေတာ္ရင္းဆိုတာ။ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ားရဲ႕ အဓိပတိႀကီးက “ဒီလုိဆို တံတားဟိုဖက္အထိ ကၽြန္ေတာ္နဲ႔လိုက္ခဲ့ၾကေလ။ ကၽြန္ေတာ္လည္း တျခားေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခုသြားၿပီး မ်က္ႏွာျပရဦးမယ္” လို႔ ေျပာတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ားရဲ႕ အဓိပတိႀကီးကားေပၚ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္သား အလာတုန္းကအတိုင္း ျပန္တက္လိုက္ၾကတယ္။

ကားဘီး စလိမ့္တယ္ဆိုတာနဲ႔ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ားရဲ႕ အဓိပတိႀကီးက ကၽြန္ေတာ့္ ဆရာႀကီးကို ေမးတယ္။
“ေနပါဦး ဆရာရယ္။ ကၽြန္ေတာ္ အမွတ္မမွားဘူးဆိုရင္ တစ္ခါက ဆရာေျပာဖူးတယ္။ ဆရာတပည့္ လူေတာ္ဆိုတာ သူလား။ ဘာလို႔ ေတာ္တယ္လို႔ ေျပာရတာလဲ”
“ဒီလိုပါ” လို႔ ဆရာႀကီးက စလိုက္တယ္။ “ကၽြန္ေတာ့္တပည့္ေတြထဲမွာ၊ သူက ဘာကိုထင္ျမင္ခ်က္ ေတာင္းေတာင္း၊ ဘယ္လို ထင္ျမင္ခ်က္မ်ဳိးကို ေတာင္းေတာင္း၊ သိပ္ေတာ့မဆိုးဘူး။ ဟုတ္ေတာ့၊ ဟုတ္သားကလား။ ထင္ေတာ့ ထင္တာပဲ . . . ဆိုတာမ်ဳိးပဲ ေျဖတယ္” လို႔ ဆရာႀကီးက ဆက္ေျပာရင္း ခဏရပ္လိုက္တယ္။ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ားရဲ႕ အဓိပတိႀကီးက သိပ္စိတ္ရွည္ပံုမရဘူး။ သူက ဆက္ေမးျပန္တယ္။
“ဒီေတာ့. . . ”
“ဒီလိုပါ။ ပညာရွိ သတိျဖစ္ခဲလို႔ ဆိုစကားရွိတယ္ မဟုတ္လား။ ပညာရွိဆိုတာ မွားတတ္တယ္။ ပညာရွိမ်ား မွားတတ္တယ္ဆိုတာကို လူေတာ္ေတြမွ သတိထားမိတတ္ၾကတာကိုး။ ဒီေတာ့ လူေတာ္ေတြက မွား၏ မွန္၏ ဆိုတာကို ယတိျပတ္မေျပာဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ တပည့္ကလည္း အဲသလို လူေတာ္မ်ဳိး။ ဘယ္ေတာ့မွ ေကာင္းတယ္၊ မေကာင္းဘူး၊ မွန္တယ္၊ မမွန္ဘူး မေျပာဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ပါ”

ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ားရဲ႕ အဓိပတိႀကီးခမ်ာ အေတာ္ေလး စိတ္႐ႈပ္သြားပံုရတယ္။ ဆရာႀကီးကို မေမးေတာ့ဘဲ ကၽြန္ေတာ့္ကိုပဲ တိုက္႐ိုက္လွမ္းေမးတယ္။
“ေနပါဦး ခင္ဗ်ားက အခု ဘာလုပ္ေနတံုး”
“ကၽြန္ေတာ္လား . . . ။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ လမ္းေပၚက လူတစ္ေယာက္ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနပါတယ္ ” လို႔ ကၽြန္ေတာ္က ေျဖလိုက္မိတယ္။ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ားရဲ႕ အဓိပတိႀကီးဟာ ကၽြန္ေတာ္ေျပာတဲ့ စကားကို နားလည္ပံုမရဘူး။ ပါရဂူဆရာႀကီးမ်ားသာ တတ္တဲ့ သကၠတတို႔၊ လာတင္ဘာသာေတြနဲ႔မ်ား ေျပာသလားလို႔ ထင္မိလိုက္ပံုရတယ္။ “ဘာ၊ ဗ် . . . ” လို႔ ျပန္ေမးတယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ဆရာႀကီးကပဲ ၾကားျဖတ္ၿပီး ေျဖလိုက္တယ္။
“ဟဲဟဲ၊ သူေျပာတာက သူက လမ္းေပၚက လူတစ္ေယာက္ပဲ ျဖစ္ခ်င္တာတဲ့”
ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ားရဲ႕ အဓိပတိႀကီးက ဆရာႀကီးကို ဘာမွမေျပာဘဲ၊ ကၽြန္ေတာ့္ကိုပဲ လွမ္းေမးလိုက္တယ္။ “ခင္ဗ်ားက လမ္းေပၚကလူ ျဖစ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္၊ ဟုတ္လား။ လမ္းေပၚကလူျဖစ္ဖို႔ ႀကိဳးစားရ သတဲ့လား”
“ဒီလိုပါ ခင္ဗ်ား၊ လမ္းေပၚကလူဆိုတာ သိပ္ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ မသိဘူး။ ဟိုစပ္စပ္ ဒီစပ္စပ္ေလာက္ပဲ သိတာ။ ဥပမာ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ျမင္ရင္ လက္ဖက္ရည္ေသာက္ဖို႔ သတိရတယ္။ ေသာက္ဖို႔ ပိုက္ဆံရွိရင္ ၀င္ေသာက္မယ္။ ပိုက္ဆံမရွိရင္ တိုက္မယ့္သူ ရွာမယ္။ တိုက္မယ့္သူ မေတြ႕ရင္ ဆိုင္ေရွ႕က မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ ေလွ်ာက္သြားမယ္။ သိပ္ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ မစဥ္းစားဘူး”

ကၽြန္ေတာ္ ေျပာတာကို ခဏရပ္လုိက္တယ္။ ကားတစ္စီးလံုး ၿငိမ္ေနတယ္။ ကားေမာင္းတဲ့လူကေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကို အားေပးတဲ့အျပံဳးမ်ဳိးနဲ႔ ျပံဳးျပေတာ့၊ ကၽြန္ေတာ္လည္း ျပန္ျပံဳးလိုက္ရင္း စကားဆက္လုိက္ ျပန္တယ္။
“လမ္းေပၚကလူမွာ ဘာမွ အထူးျပဳေလ့လာခ်က္ မရွိဘူး။ ဒါေပမဲ့ သူနဲ႔ပတ္သက္ေနတဲ့ ေလာကႀကီးထဲမွာ ေက်နပ္သာယာဖို႔ပဲ။ အဆီအေငၚတည့္ဖို႔ေလာက္ပဲ စဥ္းစားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လမ္းေပၚက လူတစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို႔၊ မလြယ္လွဘူး”
“အင္း . . . ”
ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ားရဲ႕ အဓိပတိႀကီးဆီက “အင္း . . . ဆိုတဲ့အသံပဲ ထြက္လာတယ္။ သူကလည္း ပညာတတ္ႀကီးကိုး။ ကၽြန္ေတာ့္ဆရာႀကီး ေျပာသလို ပညာတတ္ေတြဟာ ဟုတ္တယ္၊ မဟုတ္ဘူး သိပ္မေျပာဘူး မဟုတ္လား။ ဒီေတာ့ စကားလမ္းေၾကာင္းလႊဲၿပီး “ခင္ဗ်ားအေနနဲ႔ ဆရာေတြဘာေတြ လုပ္ခ်င္ရင္ ကၽြန္ေတာ့္ကိုေျပာ။ ဟိုဖက္ကမ္းမွာ အလုပ္ေတြ ရွိပါတယ္။ ခင္ဗ်ား ကြန္ျပဴတာေတာ့ ႏွိပ္တတ္ရဲ႕ မဟုတ္လား”
“မတတ္ဘူး ခင္ဗ်”
“ကြန္ျပဴတာက လက္ႏွိပ္စက္ ႐ိုက္တတ္ရင္ ျဖစ္တာပဲ”
“ကၽြန္ေတာ္က လက္ႏွိပ္စက္လည္း မ႐ိုက္တတ္ဘူး ခင္ဗ်”
“ဘာလို႔တံုး . . . ” ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ားရဲ႕ အဓိပတိႀကီးဆီက အံ့အားသင့္တဲ့အသံ ထြက္လာတယ္။ “ကၽြန္ေတာ္က ဘယ္သန္မို႔ပါ။ ဘယ္သန္ေတြအတြက္ လက္ႏွိပ္စက္မရွိလို႔၊ ကၽြန္ေတာ္လည္း လက္ႏွိပ္စက္အ႐ိုက္ မသင္ပါဘူး”
ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ားရဲ႕ အဓိပတိႀကီးဆီက “ေဟ . . . ” လို႔အသံထြက္လာတာ ၾကားလိုက္ရတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ လွမ္းေမးတယ္။
“ဒီေတာ့ ခင္ဗ်ားက ဘယ္သန္ေတြအတြက္ ကြန္ျပဴတာတုိ႔ဘာတို႔ ထြင္မယ္လို႔ စိတ္ကူးထားသလား”
“အဲဒီေလာက္အထိ အဆင့္ျမင့္ျမင့္ ကၽြန္ေတာ္ မေတြးတတ္ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ဘယ္သန္ေတြ အမ်ားသံုး၊ အျမဲသံုး ပစၥည္းကေလးေတြ ထြင္ရင္ ေကာင္းမယ္လို႔ စဥ္းစားေနတာ ၾကာပါၿပီ”

ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ားရဲ႕ အဓိပတိႀကီးက အေတာ္ စိတ္၀င္စားပံုရတယ္။ “ဘယ္လိုဟာေတြ မ်ားတံုးဗ်” လို႔ ေမးတယ္။ အဲဒီတုန္းမွာပဲ ကားက တံတားဒီဖက္ထိပ္ျပန္ေရာက္လာေတာ့ ဆရာႀကီးက “ေရွ႕နားေလာက္မွာသာ ရပ္ေပးပါ” လို႔ ကားေမာင္းသမားကို လက္တို႔ေျပာလိုက္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကားေပၚက မဆင္းခင္မွာပဲ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ားရဲ႕ အဓိပတိႀကီးကို ရွင္းျပလိုက္မိတယ္။
“ကၽြန္ေတာ္ အဓိကထားၿပီး စဥ္းစားေနတာေတာ့ ဘယ္သန္ေတြအတြက္ ထမင္းစားပန္းကန္တို႔၊ ဖန္ခြက္တို႔၊ ေရေႏြးခရားတို႔လို ဟာမ်ဳိးေတြပါ။ ဒါေတြကို တီထြင္ဖို႔ကလည္း သိပ္မလြယ္လွေတာ့ စဥ္းစားေနတာကို ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ရွိသြားပါၿပီလို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ ၿပီးမွ “ခုလိုေတြ႕ရတာ ဂုဏ္ယူပါတယ္ခင္ဗ်ာ။ ကားၾကံဳစီးရတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္လွပါတယ္” လို႔ ေျပာလိုက္မိတယ္။

ပညာရပ္ဆိုင္ရာ အေဆာက္အအံုမ်ားရဲ႕ အဓိပတိႀကီးကေတာ့ “အင္း သိပ္စဥ္းစားဖို႔ ေကာင္းတာေတြပဲ။ သိပ္ေလးနက္တာေတြပဲ” လို႔ ျပန္ေျပာၿပီး၊ ဆရာႀကီးနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္ကို ႏႈတ္ဆက္တယ္။ ကားထြက္သြားေတာ့ ဆရာႀကီးနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္သား ခ်စ္တီးထမင္းဆိုင္ဆီ ေလွ်ာက္လာၾကတယ္။ ဘာစကားမွ မေျပာျဖစ္ၾကဘူး။ ဆိုင္နားနီးေတာ့ ဆရာႀကီးက ေျပာတယ္။

“ခင္ဗ်ားေျပာတာေတြက တံတားဟိုဖက္ကလူေတြ စဥ္းစားရမယ့္ ကိစၥေတြပဲ။ ခင္ဗ်ားတို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔အဖို႔ေတာ့ ဒီေလာက္လိုမယ္မထင္ဘူး။ ၾကည့္ေလဗ်ာ။ အခု ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထမင္းသြားစားမယ့္ ခ်စ္တီးဆိုင္မွာဆို ထမင္းကို ငွက္ေပ်ာဖက္နဲ႔ ေကၽြးမွာ၊ ပန္းကန္နဲ႔ မဟုတ္ဘူး။ ဒီေတာ့ ဘယ္သန္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ညာသန္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ျပႆနာမရွိဘူး မဟုတ္လားဗ် . . . ”
ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဘာမွ ျပန္မေျပာဘူး။ စိတ္ထဲမွာေတာ့ ငါ့ဆရာႀကီး ေတာ္ၿပီးရင္းေတာ္ပဲကိုးလို႔ ေတြးေနလိုက္မိေတာ့တယ္။       ။