ခုတေလာ အေပါင္းအသင္း မိတ္ေဆြမ်ားၾကားတြင္ အခ်စ္ေၾကာင့္ ဒုကၡမ်ားေနရသူ အေရအတြက္ သိသိသာသာ တိုးပြားလာသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ခ်စ္သူႏွင့္အဆင္မေျပလို႔ စပိုင္ေသာက္ၿပီး မူးသည့္ မမ၊ ေကာင္မေလးရြာ ျပန္သြားလို႔ ဒူးႏွင့္မ်က္ရည္ သုတ္ေနရသည့္ ကိုကို၊ သူ႔ကိုမွမရရင္ စစ္ကိုင္းေခ်ာင္ သြားပါေတာ့မယ္ ရည္ရြယ္သည္အထိ အခ်စ္ႀကီး ခ်စ္မိၾကသူမ်ား၏ လြမ္းခန္းမ်ား စသည္စသည္ ျမင္ေနၾကားေနရသည္။ လူမသိေစဘဲ ရင္ထဲကႀကိတ္ ငိုေနသူမ်ားလည္း ဘယ္ေလာက္မ်ားမည္ မခန္႔မွန္းႏိုင္။ အခ်စ္ေၾကာင့္ ဒဏ္ရာရေသဆံုးစာရင္း ျမင့္မားသည္ကို သတိျပဳမိလာခ်ိန္တြင္ အခ်စ္ဆိုတာဘာလဲဟူသည့္ မဆန္းလွသည့္ေမးခြန္းကို ေတြးေတာေနမိခဲ့သည္။ လူ႔ဘ၀တြင္၊ အထူးသျဖင့္ လူငယ္လူရြယ္ဘ၀တြင္ အခ်စ္၏ လႊမ္းမိုးမႈသည္ အေတာ္ကို ႀကီးမားေၾကာင္း သတိျပဳမိရသည္။ အခ်စ္ေၾကာင့္ မိုးမျမင္ေလမျမင္ေပ်ာ္ရႊင္ေနၾကသူမ်ားရွိသလို အခ်စ္ေၾကာင့္ ငါးပါးေမွာက္ေနၾကသူမ်ားလည္း ေပါမ်ားလွသည္။ သို႔ေသာ္ ေသခ်ာသည္က ေပ်ာ္ရသူအေရအတြက္ထက္ ငိုေနရသူ အေရအတြက္ ပိုမ်ားသည့္အခ်က္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ဤတြင္ ငယ္စဥ္က ၾကားဖူးခဲ့သည့္ သတင္းေလးတစ္ခုကို သြားသတိရမိသည္။ အခ်စ္ဆိုသည္မွာ ဦးေႏွာက္မွ ထုတ္လႊတ္ေသာ ေဟာ္မုန္းတစ္မ်ဳိးေၾကာင့္ ထြက္ေပၚလာရျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုေဟာ္မုန္း၏ သက္ေရာက္မႈေၾကာင့္ အရူးအမူး ခ်စ္ၾကသည္။ ၿမီးေကာင္ေပါက္တို႔၏ အခ်စ္မ်ဳိးျဖစ္လိမ့္မည္။ ၎၏ သက္တမ္းက ႏွစ္ႏွစ္ခန္႔ၾကာသည္။ ဤအခ်ိန္ေရာက္ေတာ့မွ ဟိုမုန္းဓာတ္ အားနည္းေလ်ာ့က်သြားသည္ ဆို၏။ ဤသို႔ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါ အမ်ားအျပား ထုတ္လႊတ္ၿပီးေသာ္ ေနာက္တစ္ခါ အမ်ားအျပားထုတ္လႊတ္မႈ မရွိေတာ့ဟုလည္း သိရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တစ္ခါမွ် တစ္ဦးတစ္ေယာက္အေပၚ အ႐ူးအမူးခ်စ္ၿပီးေသာ္ တျခားတစ္ေယာက္ေယာက္ကို သိပ္မခ်စ္ႏိုင္ေတာ့သလိုလို ခံစားမိရျခင္း ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ မိမိကိုယ္၌က အခ်စ္ႀကီးလွလို႔မဟုတ္၊ သစၥာႀကီးလွလို႔မဟုတ္။ တစ္ေယာက္ဆို တစ္ေယာက္ ပိေတာက္ဆိုပိေတာက္ သစၥာတရားႏွင့္ အခ်စ္စစ္အခ်စ္မွန္တို႔၏ ဂုဏ္ရည္မ်ားမွာ ထိုေဟာ္မုန္း၏ အက်ဳိးဆက္သာ ျဖစ္သည္ဟု ဆို၏။ ဤသတင္းေၾကာင့္ လူသားတို႔ အေလးအျမတ္ထားသည့္ တန္ဖိုးတရားမ်ား မွာ ေသးသိမ္သြားသလို ျဖစ္သြားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုသတင္းနားေထာင္မိခ်ိန္က ကၽြန္ေတာ္ လူပ်ဳိေပါက္ပင္မျဖစ္ ေသးပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ အေလးအနက္ မစဥ္းစားမိခဲ့။ မွတ္မွတ္သားသား ျဖစ္ေလာက္ရံုသာ ရွိခဲ့သည္။
ခုေတာ့ ငယ္လွသည့္ အရြယ္မဟုတ္ေတာ့။ ခ်စ္ဖူးႀကိဳက္ဖူး အသည္းကြဲအရက္မူးၿပီး ေခါင္းလည္းစိုက္ဖူးခဲ့ၿပီ။ ထိုသို႔ေသာ အျဖစ္ဆိုးမ်ားမွ ထူထူေထာင္ေထာင္လည္း ျပန္ျဖစ္ခဲ့ၿပီ။ သို႔ေသာ္ ယခု အေပါင္းအသင္းမ်ား၏ အျဖစ္တို႔ကို ေတြ႕မွ ထိုသတင္းပါ အခ်က္ကေလးကို မထင္မွတ္ဘဲ ျပန္သတိရလာသည္။ အခ်စ္ေၾကာင့္ အ႐ူးအမူးျဖစ္ေနသည့္ သူငယ္ခ်င္းကို စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ေဖ်ာင္းျဖၾကည့္သည္။ ဘယ္လိုမွ မရပါ။ အက်ဳိးအေၾကာင္းျပ ေခ်ာ့ေမာ့သည္။ ေခါင္းကိုသာ သြင္သြင္ယမ္းသည္။ “အခ်စ္မွာ မ်က္စိမပါ”၊ “ႏွလံုးသားသည္ ဆင္ျခင္တံုတရားကို လက္မခံ” စသည့္ သဘာ၀မ်ားကို သေဘာေပါက္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဤမွ်ထိ ႏွလံုးသားသည္ ဇြတ္တရြတ္ႏိုင္လိမ့္မည္ ဟုေတာ့ မထင္မိခဲ့။ မိမိခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္သူသည္ မိမိႏွင့္ မသင့္ေလ်ာ္မွန္း ဦးေႏွာက္က ေသေသခ်ာခ်ာ သိပါသည္။ သို႔ေသာ္ အခ်စ္စိတ္လႊမ္းမိုးေနခ်ိန္တြင္ ဤအခ်က္အတြက္ လံုး၀ ေနရာမရွိ ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ သည္ေတာ့ ႏွလံုးသားေရးရာစိတ္က်ေ၀ဒနာသည္ ထင္သေလာက္ ကုစားရန္ မလြယ္ကူေၾကာင္း သိလာရသည္။ အခ်စ္ေဟာ္မုန္း၏ သက္တမ္းမွာ ႏွစ္ႏွစ္ဆိုလွ်င္ အေၾကာင္းမလွသျဖင့္ မိမိႏွင့္ကာရန္မညီသူကို ခ်စ္ႀကိဳက္မိသူမ်ားမွာ ထုိႏွစ္ႏွစ္လံုးလံုး ပူေဆြးလြမ္းဆြတ္ေနရေတာ့မည္ေလာ။ အခ်စ္၏ ေမာင္းႏွင္အားေၾကာင့္ လက္ေတြ႕ဘ၀တြင္ အေကာင္းထက္ အဆိုးဘက္သို႔ဦးတည္လာမႈမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားကို သတိျပဳမိခ်ိန္တြင္ အခ်စ္ကိုေမာင္းႏွင္သည့္ ေဟာ္မုန္းအေၾကာင္း စိတ္၀င္စားလာသည္ႏွင့္ အနည္းအက်ဥ္း ဖတ္႐ႈၾကည့္မိခဲ့ပါသည္။
တကယ္ေတာ့ အခ်စ္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ေဟာ္မုန္းမ်ားက ေျခာက္မ်ဳိးေတာင္ ရွိေနသည္။ ပထမဆံုး Dopamine ဆိုသည့္ ေဟာ္မုန္းက ကိုကင္းသံုးသလို စြဲလန္းေစသည့္ ေဟာ္မုန္းျဖစ္၏။ ခ်စ္သူကို တစ္ခါေတြ႕လိုက္လွ်င္ ကိုကင္းတစ္ခါ သံုးလိုက္ရသလို ထပ္ကာထပ္ကာ ေတြ႕ခ်င္လာသည့္စိတ္ကို ထြက္ေပၚေစသည္။ သူလည္း ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ၾကာလွ်င္ ဆက္လက္ထုတ္လႊတ္မႈ မရွိေတာ့ဟု ဆိုသည္။ “ျမင္ဖန္မ်ားေတာ့႐ိုး နမ္းဖန္မ်ားေတာ့ျပယ္” သဘာ၀ကို ျဖစ္ေပၚေစသည့္ အဓိကလက္သည္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ က်န္းမာေရးႏွင့္အညီ စားေသာက္ေနထိုင္၍ ဗီတာမင္ B6 ႏွင့္ မက္ဂနီစီယမ္ဓာတ္အျပည့္အ၀ ရရွိလွ်င္ ထိုႏွစ္မ်ဳိးေပါင္း၍ ကိုယ္ခႏၶာမွ Dopamine ထုတ္လႊတ္သည္ ဆို၏။
ေနာက္တစ္မ်ဳိးက အေခၚရခက္သည့္ Fenylethylamine ဆိုသည့္ ေဟာ္မုန္းျဖစ္၏။ သူကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ ႏွလံုးတုန္ရင္ခုန္မႈကို ျဖစ္ေပၚေစသည့္ ေဟာ္မုန္းျဖစ္သည္။ ဦးေႏွာက္မွ ထြက္ေပၚလာသည္။ ၎ေၾကာင့္ ရင္ခုန္သံေတြျမန္လာသည္၊ အသက္ရွဴသံေတြ သြက္လာသည္။ လက္ဖ၀ါးတြင္ ေခၽြးေစးမ်ား ပ်ံၿပီး ေသြးခုန္ႏႈန္းျမင့္လာၿပီးေနာက္ ပိုမိုေပ်ာ္ရႊင္လာေစသည္။ အၾကည့္ခ်င္းဆံုျခင္းေၾကာင့္လည္း ဦးေႏွာက္မွ ၎ေဟာ္မုန္းကို ထုတ္လႊတ္ႏိုင္သည္ဟု ဆို၏။ သည္ေတာ့ ရင္ခုန္ရင္အခ်စ္ပဲကြယ္ဆုိသည့္ သီခ်င္းေတာင္ ေပါ့ပ်က္ပ်က္ႀကီးျဖစ္သြားသလို ခံစားရ၏။ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ ရင္ခုန္သံမ်ားကို ႀကိဳးကိုင္ေနသူမွာ သည္ေဟာ္မုန္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။
တတိယလိုက္သည္ ေဟာ္မုန္းက Adrenaline ဟုေခၚသည္။ သူက ပံုမွန္အားျဖင့္ ထိုးမယ္ႀကိတ္မယ္၊ ရန္ျဖစ္မယ္ဆိုသည့္ စိတ္မ်ား ျဖစ္ေပၚေစသည့္ ေဟာ္မုန္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ခ်စ္သူႏွင့္ေတာ့ ဤသို႔မဟုတ္။ ခ်စ္သူႏွင့္ရွိေနခ်ိန္တြင္ေတာ့ အျမဲသတိအေနထား ရွိေနေအာင္ လုပ္ေပးသည္။ စားေသာက္ဆုိင္တြင္ထိုင္ေနစဥ္ ခ်စ္သူက ေခါင္းမူးသလုိလိုပဲဟု ေရရြတ္လိုက္လွ်င္ သံပုရာရည္မွာၿပီးသားျဖစ္ေနသည့္ ကိုကိုမမမ်ားသည္ Adrenaline အားေကာင္းသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါလိမ့္သည္။ သူကလည္း ႏွလံုးခုန္ျမန္ေစသည္။ ထို႔ျပင္ အစာေျခစနစ္ကို ေႏွးေကြးသြားေစသျဖင့္ ဆာေလာင္မႈပါေလ်ာ့က်ေစသည္။ ထမင္းေမ့ဟင္းေမ့ ခ်စ္ဖူးသူမ်ား သိပါလိမ့္မည္။ ႏွလံုးေရာဂါတစ္ခုခု ရွိသူမ်ားအေနျဖင့္ Adrenaline ေဟာ္မုန္း မ်ားလြန္းလ်င္ မေကာင္းဟု သိရသည္။ ႏွလံုးအခုန္ျမန္လြန္းၿပီး ရပ္သြားႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္ရွိပါသတဲ့။
စတုတၴက Endorphin အမည္ရသည့္ နာက်င္မႈခံစားရခ်ိန္တြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ ကိုယ္ခႏၶာက ထုတ္လႊတ္သည့္ နာက်င္မႈေလ်ာ့ပါးေစသည့္ ေမာ္ဖိန္းဓာတ္တစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါသည္။ ဟီး႐ိုးအင္းႏွင့္ ဘိန္းတို႔၏ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ကဲ့သို႔ သာမန္ထက္ပို၍ ပိုမိုေပ်ာ္ရႊင္ပီတိ ျဖစ္ေစသည္။ သူနဲ႔တူတူရွိေနရရင္ အလိုလိုေပ်ာ္ေနတယ္ဆိုသူမ်ားသည္ ဤေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ Endorphin နည္းပါးခဲ့လွ်င္ စိတ္က်မႈျဖစ္ရန္ ပိုမိုနီးစပ္သည္ ဆို၏။
Vasopressin ဟူသည့္ ေဟာ္မုန္းကေတာ့ တစ္လင္တစ္မယား၊ တစ္ဦးတစ္ေယာက္အေပၚမွာသာ စြဲလန္းျခင္းမ်ဳိးကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။ ဤသည္မွာလည္း မိမိတို႔၏ သစၥာရွိမႈအတြက္ ဂုဏ္ယူေနၾကရသူမ်ားအဖို႔ စိတ္ပ်က္စရာျဖစ္ပါသည္။ အလိုလိုထြက္ေပၚလာသည့္ ေဟာ္မုန္းကေစစားသျဖင့္ သစၥာရွိသူမ်ားျဖစ္ေနရျခင္းက လူ႔ဂုဏ္ရည္ကို ေသးသိမ္ေစသလို ျဖစ္ေနသည္။ စိတ္၀င္စားစရာအခ်က္အေနျဖင့္ Vasopressin သစၥာေဟာ္မုန္း အလံုအေလာက္ရရွိႏိုင္ရန္ အရက္ေသာက္သံုးျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါသတဲ့။ အယ္လ္ကိုေဟာသည္ Vasopressin ထုတ္လႊတ္ျခင္းအတြက္ အတားအဆီးျဖစ္သည္ ဆို၏။ ယစ္ထုတ္မ်ား အိမ္ေထာင္ဘက္အေပၚ သစၥာမရွိတတ္ဘူးလားဟု ခ်ိန္ထိုးၾကည့္မိသည္။ အတိအက်မဟုတ္သည့္တိုင္ လက္ညွိဳးထိုးစရာျဖစ္ရပ္မ်ားေတာ့ အမ်ားအျပားရွိေနပါသည္။ သည္ေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ မိမိ၏သစၥာရွိမႈအေပၚတြင္ ရိုးရိုးသားသား ျပန္လွန္ေမးခြန္းထုတ္စရာ ေပၚလာသည္။
ေနာက္ဆံုးတစ္ခုက “အခ်စ္ေဟာ္မုန္း” ဟု အဓိကသတ္မွတ္ၾကသည့္ Oxytocin ျဖစ္ပါသည္။ ၎ကိုပင္ မိခင္ေမတၱာႏွင့္ ကေလးပုခက္လႊဲေစႏိုင္သည့္ ေဟာ္မုန္းဟုလည္း တင္စားေခၚၾကသည္။ ကေလးႏို႔တိုက္ ေကၽြးေနခ်ိန္တြင္ အဆိုပါေဟာ္မုန္းကို ပမာဏအမ်ားအျပား ထုတ္လႊတ္ျခင္း ေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ခ်စ္သူႏွင့္ ေပြ႔ဖက္ၾကည္ႏူးသည့္ အခ်ိန္တြင္လည္း ထုတ္လႊတ္သည္ ဆို၏။ ၎က ခ်ည္ေႏွာင္ ဆက္ႏြယ္ထားမႈကို ခံစားရေစႏိုင္ၿပီး ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းမ်ားကို ဖယ္ရွားေပးႏိုင္သည္။ ထို႔အျပင္ ယံုၾကည္မႈကိုလည္း ျဖစ္ေပၚေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ လူအမ်ားအျပားသည္ ခ်စ္တင္းေႏွာျခင္းမျပဳမီ ေပြ႕ဖက္ပြတ္သပ္ၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ ဤ Oxytocin ေဟာ္မုန္းကို ေဆးပုလင္းႏွင့္ ထုတ္လုပ္ထားသည္ကို ပင္ေတြ႕ရသည္။
ဤသို႔ အခ်စ္ႏွင့္ ပတ္သက္ႏြယ္ေနသည့္ ေဟာ္မုန္းမ်ား အမွန္ပင္ရွိေနပါသည္။ အခ်စ္၏အက်ဳိးဆက္ အသည္းကြဲျခင္းကို အခ်ိန္တိုအတြင္း မကုစားႏိုင္သည္ထားဦး ေလ်ာ့ပါးေျဖသာရန္မွာ အခ်စ္ႏွင့္ ဟိုမုန္း ပတ္သက္မႈ၊ တစ္နည္း အခ်စ္ႏွင့္ ဇီ၀ေဗဒျဖစ္စဥ္ကို အၾကမ္းဖ်င္းမွ် နားလည္ထားလွ်င္ ေျဖသာရန္အကြက္တစ္ကြက္မွ် ရလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။ ဤေနရာတြင္ ေမးစရာတစ္ခ်က္ ရွိပါသည္။ ဟိုမုန္းႏွင့္အခ်စ္တြင္ မည္သည္က အေရွ႕လာပါသလဲ ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ဟိုမုန္းေၾကာင့္ အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ ခ်စ္ရတာလား၊ အခ်စ္စိတ္ေၾကာင့္ပဲ ထိုဟိုမုန္းေတြ ျဖစ္ေပၚလာရတာလား စဥ္းစားၾကည့္ရန္လိုသည္။
အခ်စ္ေၾကာင့္ ထိုေဟာ္မုန္းေတြ ထြက္လာသည္ဆိုလွ်င္ေတာ့ အေထြအထူးေျပာေနစရာ မရွိေတာ့ပါ။ ကၽြန္ေတာ္ သစၥာရွိလို႔သာ Vasopressin ေဟာ္မုန္းထြက္လာတာပါ၊ ေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ သစၥာရွိရတာမဟုတ္ဘူးဟူ၍ ရင္ေကာ့ ေျပာႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ကံမေကာင္းသည့္အခ်က္က ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဤသို႔ ရင္ေကာ့ၾကြား၀ါႏိုင္ ေလာက္ေအာင္ ဤအခ်က္မ်ားသည္ မရွင္းလင္းပါ။ ေခ်ာကလက္စားျခင္းေၾကာင့္ ထိုေဟာ္မုန္းမ်ား တုိးပြားႏိုင္သလို အဆီဓာတ္ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္သည္။ ဆိုလိုရင္းက အခ်င္းခ်င္းျပန္လွန္ဆက္ႏြယ္ ေနၾကသည့္ ကိုင္းကၽြန္းမီကၽြန္းကိုင္းမီ သေဘာတရားမ်ားသာ ျဖစ္ေပသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ အျမင္အၾကား အာရံုမ်ားမွတစ္ဆင့္ ခ်စ္သူကို စတင္ခံစားမည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အခ်ိန္ကိုက္ေဟာ္မုန္းဓာတ္မ်ား ထြက္ေပၚလာမည္။ ထို႔ေနာက္မွ ထိုေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ပင္ ဆက္၍ ခ်စ္ေနခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သည္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ သစၥာေမတၱာမ်ား၏ ႀကီးက်ယ္ေသာ တန္ဖိုးအားလံုးသည္ ေျမာင္းထဲမေရာက္သြားေသးသည့္တိုင္ ကိုးကြယ္စာဖြဲ႕စရာ အဆင့္မွေတာ့ အမ်ားႀကီးေလ်ာ့ပါးသြားရသည္။ ဤနားလည္မႈက အသည္းကြဲျခင္းႏွင့္ အလြမ္းနာအတြက္ ေျဖစရာတစ္ခု ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
စိတ္ပညာအလိုအရ တစ္စံုတစ္ေယာက္ကို ႏွစ္သက္ျခင္းရွိမရွိဆံုးျဖတ္ရန္မွာ စကၠန္႔ ၉၀ မွ ၄ မိနစ္အတြင္းသာ ၾကာျမင့္သည္ဟု သိရသည္။ ၅၅% သည္ ကိုယ္ဟန္သြင္ျပင္ အားျဖင့္၊ ၃၈% သည္ အသံေနအသံထား အနိမ့္အျမင့္ႏွင့္ ၇% က ေျပာသည့္စကားမ်ားေၾကာင့္ ခ်စ္ႀကိဳက္မိျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေျပာေကာင္းျခင္းေၾကာင့္ ခ်စ္သြားရသည္ ဆိုသည္မွာ ရာႏႈန္းသိပ္မမ်ား လွပါ။ ဤသို႔ ျမင္ျမင္ျခင္းအခ်စ္တြင္ ရုပ္ရည္ကသာ အဓိကက်ေနေၾကာင္း ေတြ႕ရေပသည္။
သည္ေတာ့ အခ်စ္ဆုိသည္မွာ သက္ရွိမ်ဳိးစိတ္မ်ားကို ရွင္သန္ေနေအာင္၊ တစ္နည္း ဆက္လက္မ်ဳိးပြားႏိုင္ေအာင္ ဦးေႏွာက္မွထုတ္လႊတ္သည့္ ဓာတုေဗဒမ်ားအားျဖင့္ သဘာ၀တရားႀကီးက ေပးထားသည့္ လက္ေဆာင္သာ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ ဤအရာကိုပင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က အခ်စ္ဟု ေခၚၾကသည္။ အခ်စ္ဟူ၍ ခံစားၾကသည္။ လူ႔စိတ္ခံစားမႈမ်ားအားလံုးသည္ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ ဆက္လက္ရွင္သန္ရန္ႏွင့္ မ်ဳိးပြားႏိုင္ရန္ သေဘာ၀က ဖန္တီးေပးထားသည့္ လွပေသာနည္းလမ္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ဦးေႏွာက္က ထုတ္လႊတ္သည့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မတြန္းလွန္ႏိုင္သည့္ ဓာတုဓာတ္မ်ားက ခ်စ္ကၽြမ္း၀င္မိဖို႔ ဖ်ားေယာင္းသည္။ မိမိခ်စ္သူကို ကိုယ္တိုင္ေရြးခ်ယ္သည္ဟု ထင္မွတ္ေစသည္။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ သဘာ၀တရားႀကီး၏ ခ်စ္စရာ အစီအမံ၏ ေပ်ာ္ရႊင္ေနေသာ သားေကာင္မ်ားမွ်သာ ျဖစ္ေပသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္လည္း လူသားတစ္ဦးသာ ျဖစ္သျဖင့္ ဤသို႔ေျပာရာတြင္ အခ်စ္၏ဂုဏ္ရည္ကို ေသးသိမ္ေအာင္လုပ္ရန္ ရည္ရြယ္ရင္းမရွိပါ။ အခ်စ္ေၾကာင့္ ေပ်ာ္ရႊင္ေနၾကသူမ်ားကို ေစာ္ကားရန္ မရည္ရြယ္ပါ။ အခ်စ္ေၾကာင့္ စိတ္ဒုကၡအႀကီးအက်ယ္ေရာက္ေန ၾကရသူမ်ား ေျဖသာေစရန္အတြက္သာ အမွန္တရားအေပၚ အေျခခံထားသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေ၀ငွလိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍ စာဖတ္သူသည္ အသည္းကြဲေနသူျဖစ္ခဲ့လွ်င္ သဘာ၀တရားႀကီး၏ လွပေသာအစီအမံသည္ လက္ေတြ႕ဘ၀ႏွင့္ ခံ၀င္ခြင္က်မႈမရွိသျဖင့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးအျဖစ္ ခံစားေနရျခင္း မွ်သာျဖစ္ေၾကာင္း သတိရပါ။ အံ၀င္သူမ်ားထက္ အံမ၀င္သူမ်ားက ပိုမိုမ်ားျပားသည္ပဲ မဟုတ္လား။
◄ ေတဇာ ► ႏို၀င္ဘာ (၁၃) ၂၀၀၉
ဤတြင္ ငယ္စဥ္က ၾကားဖူးခဲ့သည့္ သတင္းေလးတစ္ခုကို သြားသတိရမိသည္။ အခ်စ္ဆိုသည္မွာ ဦးေႏွာက္မွ ထုတ္လႊတ္ေသာ ေဟာ္မုန္းတစ္မ်ဳိးေၾကာင့္ ထြက္ေပၚလာရျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုေဟာ္မုန္း၏ သက္ေရာက္မႈေၾကာင့္ အရူးအမူး ခ်စ္ၾကသည္။ ၿမီးေကာင္ေပါက္တို႔၏ အခ်စ္မ်ဳိးျဖစ္လိမ့္မည္။ ၎၏ သက္တမ္းက ႏွစ္ႏွစ္ခန္႔ၾကာသည္။ ဤအခ်ိန္ေရာက္ေတာ့မွ ဟိုမုန္းဓာတ္ အားနည္းေလ်ာ့က်သြားသည္ ဆို၏။ ဤသို႔ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါ အမ်ားအျပား ထုတ္လႊတ္ၿပီးေသာ္ ေနာက္တစ္ခါ အမ်ားအျပားထုတ္လႊတ္မႈ မရွိေတာ့ဟုလည္း သိရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တစ္ခါမွ် တစ္ဦးတစ္ေယာက္အေပၚ အ႐ူးအမူးခ်စ္ၿပီးေသာ္ တျခားတစ္ေယာက္ေယာက္ကို သိပ္မခ်စ္ႏိုင္ေတာ့သလိုလို ခံစားမိရျခင္း ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ မိမိကိုယ္၌က အခ်စ္ႀကီးလွလို႔မဟုတ္၊ သစၥာႀကီးလွလို႔မဟုတ္။ တစ္ေယာက္ဆို တစ္ေယာက္ ပိေတာက္ဆိုပိေတာက္ သစၥာတရားႏွင့္ အခ်စ္စစ္အခ်စ္မွန္တို႔၏ ဂုဏ္ရည္မ်ားမွာ ထိုေဟာ္မုန္း၏ အက်ဳိးဆက္သာ ျဖစ္သည္ဟု ဆို၏။ ဤသတင္းေၾကာင့္ လူသားတို႔ အေလးအျမတ္ထားသည့္ တန္ဖိုးတရားမ်ား မွာ ေသးသိမ္သြားသလို ျဖစ္သြားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုသတင္းနားေထာင္မိခ်ိန္က ကၽြန္ေတာ္ လူပ်ဳိေပါက္ပင္မျဖစ္ ေသးပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ အေလးအနက္ မစဥ္းစားမိခဲ့။ မွတ္မွတ္သားသား ျဖစ္ေလာက္ရံုသာ ရွိခဲ့သည္။
ခုေတာ့ ငယ္လွသည့္ အရြယ္မဟုတ္ေတာ့။ ခ်စ္ဖူးႀကိဳက္ဖူး အသည္းကြဲအရက္မူးၿပီး ေခါင္းလည္းစိုက္ဖူးခဲ့ၿပီ။ ထိုသို႔ေသာ အျဖစ္ဆိုးမ်ားမွ ထူထူေထာင္ေထာင္လည္း ျပန္ျဖစ္ခဲ့ၿပီ။ သို႔ေသာ္ ယခု အေပါင္းအသင္းမ်ား၏ အျဖစ္တို႔ကို ေတြ႕မွ ထိုသတင္းပါ အခ်က္ကေလးကို မထင္မွတ္ဘဲ ျပန္သတိရလာသည္။ အခ်စ္ေၾကာင့္ အ႐ူးအမူးျဖစ္ေနသည့္ သူငယ္ခ်င္းကို စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ေဖ်ာင္းျဖၾကည့္သည္။ ဘယ္လိုမွ မရပါ။ အက်ဳိးအေၾကာင္းျပ ေခ်ာ့ေမာ့သည္။ ေခါင္းကိုသာ သြင္သြင္ယမ္းသည္။ “အခ်စ္မွာ မ်က္စိမပါ”၊ “ႏွလံုးသားသည္ ဆင္ျခင္တံုတရားကို လက္မခံ” စသည့္ သဘာ၀မ်ားကို သေဘာေပါက္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဤမွ်ထိ ႏွလံုးသားသည္ ဇြတ္တရြတ္ႏိုင္လိမ့္မည္ ဟုေတာ့ မထင္မိခဲ့။ မိမိခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္သူသည္ မိမိႏွင့္ မသင့္ေလ်ာ္မွန္း ဦးေႏွာက္က ေသေသခ်ာခ်ာ သိပါသည္။ သို႔ေသာ္ အခ်စ္စိတ္လႊမ္းမိုးေနခ်ိန္တြင္ ဤအခ်က္အတြက္ လံုး၀ ေနရာမရွိ ျဖစ္ေနခဲ့သည္။ သည္ေတာ့ ႏွလံုးသားေရးရာစိတ္က်ေ၀ဒနာသည္ ထင္သေလာက္ ကုစားရန္ မလြယ္ကူေၾကာင္း သိလာရသည္။ အခ်စ္ေဟာ္မုန္း၏ သက္တမ္းမွာ ႏွစ္ႏွစ္ဆိုလွ်င္ အေၾကာင္းမလွသျဖင့္ မိမိႏွင့္ကာရန္မညီသူကို ခ်စ္ႀကိဳက္မိသူမ်ားမွာ ထုိႏွစ္ႏွစ္လံုးလံုး ပူေဆြးလြမ္းဆြတ္ေနရေတာ့မည္ေလာ။ အခ်စ္၏ ေမာင္းႏွင္အားေၾကာင့္ လက္ေတြ႕ဘ၀တြင္ အေကာင္းထက္ အဆိုးဘက္သို႔ဦးတည္လာမႈမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားကို သတိျပဳမိခ်ိန္တြင္ အခ်စ္ကိုေမာင္းႏွင္သည့္ ေဟာ္မုန္းအေၾကာင္း စိတ္၀င္စားလာသည္ႏွင့္ အနည္းအက်ဥ္း ဖတ္႐ႈၾကည့္မိခဲ့ပါသည္။
တကယ္ေတာ့ အခ်စ္ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ေဟာ္မုန္းမ်ားက ေျခာက္မ်ဳိးေတာင္ ရွိေနသည္။ ပထမဆံုး Dopamine ဆိုသည့္ ေဟာ္မုန္းက ကိုကင္းသံုးသလို စြဲလန္းေစသည့္ ေဟာ္မုန္းျဖစ္၏။ ခ်စ္သူကို တစ္ခါေတြ႕လိုက္လွ်င္ ကိုကင္းတစ္ခါ သံုးလိုက္ရသလို ထပ္ကာထပ္ကာ ေတြ႕ခ်င္လာသည့္စိတ္ကို ထြက္ေပၚေစသည္။ သူလည္း ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ၾကာလွ်င္ ဆက္လက္ထုတ္လႊတ္မႈ မရွိေတာ့ဟု ဆိုသည္။ “ျမင္ဖန္မ်ားေတာ့႐ိုး နမ္းဖန္မ်ားေတာ့ျပယ္” သဘာ၀ကို ျဖစ္ေပၚေစသည့္ အဓိကလက္သည္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ က်န္းမာေရးႏွင့္အညီ စားေသာက္ေနထိုင္၍ ဗီတာမင္ B6 ႏွင့္ မက္ဂနီစီယမ္ဓာတ္အျပည့္အ၀ ရရွိလွ်င္ ထိုႏွစ္မ်ဳိးေပါင္း၍ ကိုယ္ခႏၶာမွ Dopamine ထုတ္လႊတ္သည္ ဆို၏။
ေနာက္တစ္မ်ဳိးက အေခၚရခက္သည့္ Fenylethylamine ဆိုသည့္ ေဟာ္မုန္းျဖစ္၏။ သူကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ ႏွလံုးတုန္ရင္ခုန္မႈကို ျဖစ္ေပၚေစသည့္ ေဟာ္မုန္းျဖစ္သည္။ ဦးေႏွာက္မွ ထြက္ေပၚလာသည္။ ၎ေၾကာင့္ ရင္ခုန္သံေတြျမန္လာသည္၊ အသက္ရွဴသံေတြ သြက္လာသည္။ လက္ဖ၀ါးတြင္ ေခၽြးေစးမ်ား ပ်ံၿပီး ေသြးခုန္ႏႈန္းျမင့္လာၿပီးေနာက္ ပိုမိုေပ်ာ္ရႊင္လာေစသည္။ အၾကည့္ခ်င္းဆံုျခင္းေၾကာင့္လည္း ဦးေႏွာက္မွ ၎ေဟာ္မုန္းကို ထုတ္လႊတ္ႏိုင္သည္ဟု ဆို၏။ သည္ေတာ့ ရင္ခုန္ရင္အခ်စ္ပဲကြယ္ဆုိသည့္ သီခ်င္းေတာင္ ေပါ့ပ်က္ပ်က္ႀကီးျဖစ္သြားသလို ခံစားရ၏။ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ ရင္ခုန္သံမ်ားကို ႀကိဳးကိုင္ေနသူမွာ သည္ေဟာ္မုန္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။
တတိယလိုက္သည္ ေဟာ္မုန္းက Adrenaline ဟုေခၚသည္။ သူက ပံုမွန္အားျဖင့္ ထိုးမယ္ႀကိတ္မယ္၊ ရန္ျဖစ္မယ္ဆိုသည့္ စိတ္မ်ား ျဖစ္ေပၚေစသည့္ ေဟာ္မုန္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ခ်စ္သူႏွင့္ေတာ့ ဤသို႔မဟုတ္။ ခ်စ္သူႏွင့္ရွိေနခ်ိန္တြင္ေတာ့ အျမဲသတိအေနထား ရွိေနေအာင္ လုပ္ေပးသည္။ စားေသာက္ဆုိင္တြင္ထိုင္ေနစဥ္ ခ်စ္သူက ေခါင္းမူးသလုိလိုပဲဟု ေရရြတ္လိုက္လွ်င္ သံပုရာရည္မွာၿပီးသားျဖစ္ေနသည့္ ကိုကိုမမမ်ားသည္ Adrenaline အားေကာင္းသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါလိမ့္သည္။ သူကလည္း ႏွလံုးခုန္ျမန္ေစသည္။ ထို႔ျပင္ အစာေျခစနစ္ကို ေႏွးေကြးသြားေစသျဖင့္ ဆာေလာင္မႈပါေလ်ာ့က်ေစသည္။ ထမင္းေမ့ဟင္းေမ့ ခ်စ္ဖူးသူမ်ား သိပါလိမ့္မည္။ ႏွလံုးေရာဂါတစ္ခုခု ရွိသူမ်ားအေနျဖင့္ Adrenaline ေဟာ္မုန္း မ်ားလြန္းလ်င္ မေကာင္းဟု သိရသည္။ ႏွလံုးအခုန္ျမန္လြန္းၿပီး ရပ္သြားႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္ရွိပါသတဲ့။
စတုတၴက Endorphin အမည္ရသည့္ နာက်င္မႈခံစားရခ်ိန္တြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ ကိုယ္ခႏၶာက ထုတ္လႊတ္သည့္ နာက်င္မႈေလ်ာ့ပါးေစသည့္ ေမာ္ဖိန္းဓာတ္တစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါသည္။ ဟီး႐ိုးအင္းႏွင့္ ဘိန္းတို႔၏ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ကဲ့သို႔ သာမန္ထက္ပို၍ ပိုမိုေပ်ာ္ရႊင္ပီတိ ျဖစ္ေစသည္။ သူနဲ႔တူတူရွိေနရရင္ အလိုလိုေပ်ာ္ေနတယ္ဆိုသူမ်ားသည္ ဤေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ Endorphin နည္းပါးခဲ့လွ်င္ စိတ္က်မႈျဖစ္ရန္ ပိုမိုနီးစပ္သည္ ဆို၏။
Vasopressin ဟူသည့္ ေဟာ္မုန္းကေတာ့ တစ္လင္တစ္မယား၊ တစ္ဦးတစ္ေယာက္အေပၚမွာသာ စြဲလန္းျခင္းမ်ဳိးကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။ ဤသည္မွာလည္း မိမိတို႔၏ သစၥာရွိမႈအတြက္ ဂုဏ္ယူေနၾကရသူမ်ားအဖို႔ စိတ္ပ်က္စရာျဖစ္ပါသည္။ အလိုလိုထြက္ေပၚလာသည့္ ေဟာ္မုန္းကေစစားသျဖင့္ သစၥာရွိသူမ်ားျဖစ္ေနရျခင္းက လူ႔ဂုဏ္ရည္ကို ေသးသိမ္ေစသလို ျဖစ္ေနသည္။ စိတ္၀င္စားစရာအခ်က္အေနျဖင့္ Vasopressin သစၥာေဟာ္မုန္း အလံုအေလာက္ရရွိႏိုင္ရန္ အရက္ေသာက္သံုးျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါသတဲ့။ အယ္လ္ကိုေဟာသည္ Vasopressin ထုတ္လႊတ္ျခင္းအတြက္ အတားအဆီးျဖစ္သည္ ဆို၏။ ယစ္ထုတ္မ်ား အိမ္ေထာင္ဘက္အေပၚ သစၥာမရွိတတ္ဘူးလားဟု ခ်ိန္ထိုးၾကည့္မိသည္။ အတိအက်မဟုတ္သည့္တိုင္ လက္ညွိဳးထိုးစရာျဖစ္ရပ္မ်ားေတာ့ အမ်ားအျပားရွိေနပါသည္။ သည္ေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ မိမိ၏သစၥာရွိမႈအေပၚတြင္ ရိုးရိုးသားသား ျပန္လွန္ေမးခြန္းထုတ္စရာ ေပၚလာသည္။
ေနာက္ဆံုးတစ္ခုက “အခ်စ္ေဟာ္မုန္း” ဟု အဓိကသတ္မွတ္ၾကသည့္ Oxytocin ျဖစ္ပါသည္။ ၎ကိုပင္ မိခင္ေမတၱာႏွင့္ ကေလးပုခက္လႊဲေစႏိုင္သည့္ ေဟာ္မုန္းဟုလည္း တင္စားေခၚၾကသည္။ ကေလးႏို႔တိုက္ ေကၽြးေနခ်ိန္တြင္ အဆိုပါေဟာ္မုန္းကို ပမာဏအမ်ားအျပား ထုတ္လႊတ္ျခင္း ေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ခ်စ္သူႏွင့္ ေပြ႔ဖက္ၾကည္ႏူးသည့္ အခ်ိန္တြင္လည္း ထုတ္လႊတ္သည္ ဆို၏။ ၎က ခ်ည္ေႏွာင္ ဆက္ႏြယ္ထားမႈကို ခံစားရေစႏိုင္ၿပီး ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းမ်ားကို ဖယ္ရွားေပးႏိုင္သည္။ ထို႔အျပင္ ယံုၾကည္မႈကိုလည္း ျဖစ္ေပၚေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ လူအမ်ားအျပားသည္ ခ်စ္တင္းေႏွာျခင္းမျပဳမီ ေပြ႕ဖက္ပြတ္သပ္ၾကျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုပါသည္။ ဤ Oxytocin ေဟာ္မုန္းကို ေဆးပုလင္းႏွင့္ ထုတ္လုပ္ထားသည္ကို ပင္ေတြ႕ရသည္။
ဤသို႔ အခ်စ္ႏွင့္ ပတ္သက္ႏြယ္ေနသည့္ ေဟာ္မုန္းမ်ား အမွန္ပင္ရွိေနပါသည္။ အခ်စ္၏အက်ဳိးဆက္ အသည္းကြဲျခင္းကို အခ်ိန္တိုအတြင္း မကုစားႏိုင္သည္ထားဦး ေလ်ာ့ပါးေျဖသာရန္မွာ အခ်စ္ႏွင့္ ဟိုမုန္း ပတ္သက္မႈ၊ တစ္နည္း အခ်စ္ႏွင့္ ဇီ၀ေဗဒျဖစ္စဥ္ကို အၾကမ္းဖ်င္းမွ် နားလည္ထားလွ်င္ ေျဖသာရန္အကြက္တစ္ကြက္မွ် ရလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။ ဤေနရာတြင္ ေမးစရာတစ္ခ်က္ ရွိပါသည္။ ဟိုမုန္းႏွင့္အခ်စ္တြင္ မည္သည္က အေရွ႕လာပါသလဲ ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ဟိုမုန္းေၾကာင့္ အက်ဳိးဆက္အျဖစ္ ခ်စ္ရတာလား၊ အခ်စ္စိတ္ေၾကာင့္ပဲ ထိုဟိုမုန္းေတြ ျဖစ္ေပၚလာရတာလား စဥ္းစားၾကည့္ရန္လိုသည္။
အခ်စ္ေၾကာင့္ ထိုေဟာ္မုန္းေတြ ထြက္လာသည္ဆိုလွ်င္ေတာ့ အေထြအထူးေျပာေနစရာ မရွိေတာ့ပါ။ ကၽြန္ေတာ္ သစၥာရွိလို႔သာ Vasopressin ေဟာ္မုန္းထြက္လာတာပါ၊ ေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ သစၥာရွိရတာမဟုတ္ဘူးဟူ၍ ရင္ေကာ့ ေျပာႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ကံမေကာင္းသည့္အခ်က္က ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဤသို႔ ရင္ေကာ့ၾကြား၀ါႏိုင္ ေလာက္ေအာင္ ဤအခ်က္မ်ားသည္ မရွင္းလင္းပါ။ ေခ်ာကလက္စားျခင္းေၾကာင့္ ထိုေဟာ္မုန္းမ်ား တုိးပြားႏိုင္သလို အဆီဓာတ္ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္သည္။ ဆိုလိုရင္းက အခ်င္းခ်င္းျပန္လွန္ဆက္ႏြယ္ ေနၾကသည့္ ကိုင္းကၽြန္းမီကၽြန္းကိုင္းမီ သေဘာတရားမ်ားသာ ျဖစ္ေပသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ အျမင္အၾကား အာရံုမ်ားမွတစ္ဆင့္ ခ်စ္သူကို စတင္ခံစားမည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အခ်ိန္ကိုက္ေဟာ္မုန္းဓာတ္မ်ား ထြက္ေပၚလာမည္။ ထို႔ေနာက္မွ ထိုေဟာ္မုန္းေၾကာင့္ပင္ ဆက္၍ ခ်စ္ေနခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ သည္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ သစၥာေမတၱာမ်ား၏ ႀကီးက်ယ္ေသာ တန္ဖိုးအားလံုးသည္ ေျမာင္းထဲမေရာက္သြားေသးသည့္တိုင္ ကိုးကြယ္စာဖြဲ႕စရာ အဆင့္မွေတာ့ အမ်ားႀကီးေလ်ာ့ပါးသြားရသည္။ ဤနားလည္မႈက အသည္းကြဲျခင္းႏွင့္ အလြမ္းနာအတြက္ ေျဖစရာတစ္ခု ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
စိတ္ပညာအလိုအရ တစ္စံုတစ္ေယာက္ကို ႏွစ္သက္ျခင္းရွိမရွိဆံုးျဖတ္ရန္မွာ စကၠန္႔ ၉၀ မွ ၄ မိနစ္အတြင္းသာ ၾကာျမင့္သည္ဟု သိရသည္။ ၅၅% သည္ ကိုယ္ဟန္သြင္ျပင္ အားျဖင့္၊ ၃၈% သည္ အသံေနအသံထား အနိမ့္အျမင့္ႏွင့္ ၇% က ေျပာသည့္စကားမ်ားေၾကာင့္ ခ်စ္ႀကိဳက္မိျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေျပာေကာင္းျခင္းေၾကာင့္ ခ်စ္သြားရသည္ ဆိုသည္မွာ ရာႏႈန္းသိပ္မမ်ား လွပါ။ ဤသို႔ ျမင္ျမင္ျခင္းအခ်စ္တြင္ ရုပ္ရည္ကသာ အဓိကက်ေနေၾကာင္း ေတြ႕ရေပသည္။
သည္ေတာ့ အခ်စ္ဆုိသည္မွာ သက္ရွိမ်ဳိးစိတ္မ်ားကို ရွင္သန္ေနေအာင္၊ တစ္နည္း ဆက္လက္မ်ဳိးပြားႏိုင္ေအာင္ ဦးေႏွာက္မွထုတ္လႊတ္သည့္ ဓာတုေဗဒမ်ားအားျဖင့္ သဘာ၀တရားႀကီးက ေပးထားသည့္ လက္ေဆာင္သာ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ ဤအရာကိုပင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က အခ်စ္ဟု ေခၚၾကသည္။ အခ်စ္ဟူ၍ ခံစားၾကသည္။ လူ႔စိတ္ခံစားမႈမ်ားအားလံုးသည္ လူသားမ်ဳိးႏြယ္ ဆက္လက္ရွင္သန္ရန္ႏွင့္ မ်ဳိးပြားႏိုင္ရန္ သေဘာ၀က ဖန္တီးေပးထားသည့္ လွပေသာနည္းလမ္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ဦးေႏွာက္က ထုတ္လႊတ္သည့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မတြန္းလွန္ႏိုင္သည့္ ဓာတုဓာတ္မ်ားက ခ်စ္ကၽြမ္း၀င္မိဖို႔ ဖ်ားေယာင္းသည္။ မိမိခ်စ္သူကို ကိုယ္တိုင္ေရြးခ်ယ္သည္ဟု ထင္မွတ္ေစသည္။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွာ သဘာ၀တရားႀကီး၏ ခ်စ္စရာ အစီအမံ၏ ေပ်ာ္ရႊင္ေနေသာ သားေကာင္မ်ားမွ်သာ ျဖစ္ေပသည္။ ကၽြန္ေတာ္သည္လည္း လူသားတစ္ဦးသာ ျဖစ္သျဖင့္ ဤသို႔ေျပာရာတြင္ အခ်စ္၏ဂုဏ္ရည္ကို ေသးသိမ္ေအာင္လုပ္ရန္ ရည္ရြယ္ရင္းမရွိပါ။ အခ်စ္ေၾကာင့္ ေပ်ာ္ရႊင္ေနၾကသူမ်ားကို ေစာ္ကားရန္ မရည္ရြယ္ပါ။ အခ်စ္ေၾကာင့္ စိတ္ဒုကၡအႀကီးအက်ယ္ေရာက္ေန ၾကရသူမ်ား ေျဖသာေစရန္အတြက္သာ အမွန္တရားအေပၚ အေျခခံထားသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေ၀ငွလိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍ စာဖတ္သူသည္ အသည္းကြဲေနသူျဖစ္ခဲ့လွ်င္ သဘာ၀တရားႀကီး၏ လွပေသာအစီအမံသည္ လက္ေတြ႕ဘ၀ႏွင့္ ခံ၀င္ခြင္က်မႈမရွိသျဖင့္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးအျဖစ္ ခံစားေနရျခင္း မွ်သာျဖစ္ေၾကာင္း သတိရပါ။ အံ၀င္သူမ်ားထက္ အံမ၀င္သူမ်ားက ပိုမိုမ်ားျပားသည္ပဲ မဟုတ္လား။
◄ ေတဇာ ► ႏို၀င္ဘာ (၁၃) ၂၀၀၉
Ref: Love & Hormones - Hormones & love
http://www.oxytocin.org/oxytoc/
very nice ...thank you brother
ReplyDeleteေရးထားတာမိုက္တယ္ဗ်ာ ..က်ြန္ေတာ္ ေလွ်ာက္ေတြးၾကည့္ထားတာနဲ ့လဲ တူတယ္ :D
ReplyDelete--------------------------------------------------------
မိန္းခေလး ခႏၶာကိုယ္ အဖဲြ ့အစည္းမွာ အမ ဂုဏ္သတၱိ cell ေတြ မ်ားတယ္ .
ေယာက္်ားေလးေတြ မွာ အဖို ဂုဏ္သတၱိ cell ေတြမ်ားမယ္.
(က်ြန္ေတာ္တို ့ခႏၶာကိုယ္မွာဖဲြ ့စည္းထားတဲ ့atom ေတြ၇ဲ ့proton , electron charge အနဲအမ်ားလို့ထင္မိတာပဲ) ဆန္ ့က်င္ဘက္ ၂ ခု ဆံုမိရင္ (+),(-) cell ေတြ က attraction ၿဖစ္ၾကမယ္။
ေယာက္်ားေလးနဲ ့မိန္းခေလး ခပ္လွမ္းလွမ္း အကြာအေ၀းတခု မွာ မတ္တပ္ရပ္ေနၾကရင္ .. ဆဲြအားက ေလ်ာ ့မယ္ .
နီးနီးနားနား ဆိုရင္ ဆဲြအား ပိုလာမယ္ .. ထိမိ ကိုင္မိရင္ အဲ့ဒိထက္ ဆဲြအားပို ၿပင္းမယ္ .
ဒါ မိသားစု၀င္မဟုတ္တဲ ့ဘယ္ male , female မဆို သက္ေရာက္မွဳ ရိွတဲ ့ဆဲြအားေတြ လုိ့ ထင္တယ္.
အဲ့ဒိ ဆဲြအားဆိုတာ အေပၚမွာေၿပာတဲ ့ေဟာ္မုန္း ဓါတ္ ထုတ္ တယ္ဆိုတဲ ့ကိစ လို ့ထင္တယ္.
(ထင္တယ္ေတြ ထပ္ေနပီ:D)
ဆိုေတာ ့couple love ဆိုတာ ..
ဘယ္ေယာက္်ားေလး နဲ ့ဘယ္မိန္းခေလးနဲ ့မဆို နီးနီးကပ္ကပ္ ရိွတုိင္း ၿဖစ္နုိင္ေၿခ ၉၀% ရိွတယ္လို ့ယူဆတယ္.
ေယာက္်ားေလး မိန္းခေလး အခ်စ္ဆိုတဲ ့ဟာကို ဘာမွ မဟုတ္တဲ ့သာမာန္ သဘာ၀ attraction တခု လို ့ပဲၿမင္မိတယ္ ..
-------------------------------------------------------------
family love , maternal love က်ေတာ ့ပိုစိတ္၀င္စားစရာေကာင္းေနတယ္
ဘယ္ အရာ ေတြ က attract လုပ္လဲ ..
hormone ေၾကာင့္ပဲ လား ..