အယူသည္းျခင္း

အေဆာင္လက္ဖြဲ႕ကဲ့သို႔ သာမန္ အယူသည္းမႈ မ်ားသည္ အလိုအေလ်ာက္ စြမ္းရည္ (Mortor) ႏွင့္ သိမႈအရည္အေသြးအား တိုးတက္ေစႏိုင္သည္ဟု လက္ေတြ႕စမ္းသပ္မႈမ်ားက ေဖာ္ျပသည္။ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ အားကစားသမားမ်ားမွာ အယူသည္းတတ္ သူမ်ားထဲတြင္ အပါအ၀င္ျဖစ္ၿပီး၊ ဤသည္မွာ စကၠန္႔ပိုင္း အခ်ိန္ကုိက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေနရျခင္း၊ သို႔မဟုတ္ ကံေကာင္းျခင္းဟု ယူဆစရာျဖစ္ေနျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။

လူသိမ်ားထင္ရွားသည့္ အယူသည္းအျပဳအမူရွိ အေမရိကန္ အားကစားသမားမ်ားမွာ ၿပိဳင္ပြဲတြင္ ရွပ္အက်ႌအနီေရာင္ကိုသာ အျမဲတမ္း၀တ္ဆင္ေလ့ရွိသည့္ ေဂါက္သီးသမား “တိုက္ဂါး၀ုဒ္” ႏွင့္ အားကစားသမားဘ၀ သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္ တူညီသည့္ အတြင္းခံအျပာေရာင္ တစ္ခုတည္းကိုသာ ၀တ္ဆင္ခဲ့သည့္ ဘတ္စကတ္ေဘာကစားသမား “မိုက္ကယ္ေဂ်ာ္ဒန္” တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနျဖင့္ ဤအျပဳအမူမ်ားအား ဆီေလ်ာ္မႈမရွိဟု ယူဆခ်င္စရာ ျဖစ္ေသာ္လည္း မိမိတို႔ကိုယ္တိုင္လည္း အယူသည္းမႈမ်ားႏွင့္ ကၽြမ္း၀င္ေနႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ စိတ္ပညာသိပၸံ တြင္ ပံုႏွိပ္ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ ေလ့လာမႈအသစ္တြင္ ဤအယူသည္းမႈမ်ားမွာ အမွန္တကယ္ အလုပ္ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ မဆီေလ်ာ္ဟု ဆိုႏုိင္ပါဦးမည္လားဟု ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့၏။

Damisch et al. (2010) က လက္အုပ္ခ်ီျခင္း၊ သို႔မဟုတ္ အေဆာင္လက္ဖြဲ႕ အသံုးျပဳျခင္းကဲ့သို႔ သာမန္ အယူသည္းမႈမ်ားသည္ အလုိအေလ်ာက္ စြမ္းရည္ႏွင့္ စိတ္တာ၀န္မ်ားကို တိုးတက္ေစသလား ေစာေၾကာၾကည့္ခဲ့ရာ အေျဖမွာ အံအားသင့္စရာပင္ ဟုတ္သည္ဟု ထြက္ခဲ့သည္။ ပထမ စမ္းသပ္မႈအေနျဖင့္ “ကံေကာင္းျခင္း”ဟု တံဆိပ္႐ိုက္ထားသည့္ စာသားပါ ေဘာလံုးေလးမ်ားကို တစ္မီတာအကြာအေ၀းသို႔ ပစ္လႊတ္ရာတြင္ စမ္းသပ္ခံ ၂၈ ေယာက္သည္ ၃၃% ပိုမိုေကာင္းမြန္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။ (အမွတ္ ၆.၄ မွတ္ရရွိၿပီး ႐ိုး႐ိုးေဘာလံုးျဖင့္လူမ်ားက ၄.၆ မွတ္သာ ရရွိသည္) ဆက္လက္ျပဳလုပ္သည့္ စမ္းသပ္မႈမ်ားတြင္မူ မွတ္ဉာဏ္ႏွင့္ ပေဟဠိေဖာ္ျခင္း ႏွစ္မ်ဳိးတြင္ စမ္းသပ္ခံမ်ား၏ အေဆာင္လက္ဖြဲ႕၏ သက္ေရာက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ စစ္ေဆးခဲ့သည္။ ဤတြင္လည္း လက္ဖြဲ႕အသံုးျပဳသည့္ စမ္းသပ္ခံမ်ားသည္ ပိုမိုေကာင္းမြန္စြာ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။

ဤသို႔ အယူသည္းမႈမ်ားက လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားအား အဘယ္ေၾကာင့္ တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစသည္ကို သိရွိရန္ သုေတသီမ်ားအေနျဖင့္ “ကိုယ္ေရးစြမ္းေဆာင္ခ်က္” (Self-efficacy) [ Self-confident ႏွင့္ အၾကမ္းအားျဖင့္ တူညီသည္] ႏွင့္ ပန္းတိုင္ခ်မွတ္ျခင္းတုိ႔ကို တိုင္းတာခဲ့ၾကသည္။ ေတြ႕ရွိခ်က္အရ “အယူသည္းျခင္းက အသက္သြင္းေပး(လႈံ႕ေဆာ္ေပး) လိုက္သည့္ ကိုယ္ေရးစြမ္းေဆာင္ခ်က္ ပမာဏ ျမင့္တက္လာျခင္းက ကိုယ္တိုင္၏ ပန္းတိုင္ခ်မွတ္ျခင္းကို ျမင့္တက္ေစၿပီး (ဥပမာ- ဂုဏ္ထူးေျခာက္ဘာသာ မွန္းျခင္းမ်ဳိး-ဘာသာျပန္သူ-) ထိုအတြက္ တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ရာတြင္ ႀကီးမားသည့္ ဇြဲလံု႔လဆီသို႔ ဦးတည္သြားေစသည္” ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ အရွင္းဆံုးဆိုရလွ်င္ အေဆာင္လက္ဖြဲ႕မ်ားသည္ လူတို႔အား ရည္မွန္းခ်က္ ျမင့္ျမင့္မွန္းရန္ ယံုၾကည္မႈကိုေပးၿပီး ထိုရည္မွန္းခ်က္အေပၚတြင္ စြဲစြဲျမဲျမဲ ႀကိဳးစားေနရန္ အားေပးကူညီျခင္းမ်ဳိးပင္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ အဆိုပါ ယံုၾကည္ခ်က္မ်ားမွာ ယိမ္းယိုင္လြယ္ၿပီး အယူသည္းမႈတစ္ခုတြင္ စိတ္တြင္းတင္းအား ေပၚထြက္လာေစရန္ အားေပးေသာ အရာမ်ဳိးတစ္ခုခု ရွိႏိုင္ေပသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အယူသည္းမႈမ်ားသည္ ကၽြန္ေတာ္တို႔အား ေၾကာက္မက္ဖြယ္ ကစဥ့္ကလ်ားေလာႀကီးတြင္ မိမိကိုယ္တိုင္၏ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္စြမ္းတစ္ခုကို စိတ္ကူးယဥ္ခြင့္ ေပးထားျခင္းေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ႏိုင္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ အယူသည္း အျပဳမူမ်ားသည္ သာမန္အားျဖင့္ ကံေကာင္းျခင္းမ်ားကို ေဆာင္က်ဥ္းလာတတ္ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ အယူသည္းျခင္းေၾကာင့္ တစ္ခါတစ္ရံ အလုပ္ျဖစ္ပါသည္။

◄ ေတဇာ ►

Ref: How Superstitions Improve Performance?